Probeer je een boodschappenlijstje te onthouden, maar vergeet je in de supermarkt minimaal drie producten? Of heb je de informatie voor die ene belangrijke presentatie al meermaals doorgelezen, maar krijg je het niet in je hoofd? Het kan soms lastig zijn om informatie goed te onthouden. Gelukkig zijn er flink wat trucjes die helpen om informatie beter te houden. Sterker nog, je had gewild dat je deze trucjes tijdens je studietijd al kende.

Wat komt aan bod: 

    1. Waarom heb ik moeite met het onthouden van dingen?
    2. Hoe krijg je een beter geheugen?
    3. Hoe kan ik iets beter onthouden? 10 handige tips!
    4. Dingen nóg beter onthouden? Volg een cursus
    5. Conclusie
    6. Veelgestelde vragen over dingen beter onthouden

Waarom heb ik moeite met het onthouden van dingen?

Toen ik voor de twee keer in een week thuiskwam met een boodschappentas, maar wéér een ingrediënt vergat, raakte ik geïrriteerd. Waarom vergeet ik dingen zo snel, zelfs als ik ze belangrijk vind? Hoe kan het dat mijn brein me (voor mijn gevoel) altijd in de steek laat?

Het is waarschijnlijk voor iedereen herkenbaar (en dan heus niet alleen in de supermarkt). Misschien zit je bij een belangrijke presentatie en heb je het gevoel dat de inhoud het ene oor in en het andere weer uit gaat. Je kunt het goed verstaan, maar achteraf met geen mogelijkheid navertellen wat de kern van het verhaal is.

Wanneer stof niet blijft hangen, wil het niet zeggen dat je hersenen niet capabel genoeg zijn om het te onthouden. Maar wat zijn de grootste valkuilen die zorgen dat informatie níét blijft hangen?

Bekijk ook deze video waarin Time management expert Björn Deusings je uitlegt hoe je dingen beter kunt onthouden met de Roman Room techniek.

Hoe krijg je een beter geheugen?

Allereerst: je bent niet de enige die dingen niet kan onthouden. Het is zelf menselijk en echt niet heel erg. Sterker nog, vergeten is zelfs efficiënt.

Hoe dan?! Hoor ik je denken.

Je brein vergeet dingen om genoeg plek over te houden voor de meest belangrijke informatie, zo stelt hoogleraar psychologie Douwe Draaisma in zijn boek met de toepasselijke titel Vergeetboek. In een ideale wereld zou je brein bullshit-informatie à la minute vergeten, terwijl belangrijke informatie goed opgeslagen wordt.

Dat klinkt als iets enkel door een AI-systeem lukt en dat is helaas ook zo. Het is voor je brein best lastig om onderscheid te maken tussen belangrijk en onbelangrijk. Je kent wél de songtekst van dat irritante radionummer uit je hoofd, maar kan nog steeds het telefoonnummer van je partner niet onthouden.

De ‘vergeetcurve’ zorgt ervoor dat je dingen niet onthoudt

Helaas kan ik je geen kijkje in een brein geven, maar weet de Duitse psycholoog Herman Ebbinghaus wel uit te leggen hoe een brein dingen vergeet. Hij stelde zichzelf de vraag: “Hoe onthoud je dingen in je hersenen?” Vervolgens deed hij een belangrijke ontdekking over hoe iemand iets kan onthouden. Het blijkt namelijk dat pas geleerde informatie maar héél even vers in je geheugen zit, maar na twintig minuten al wegebt.

Hij noemt dit de ‘vergeetcurve’, waarbij vergeten op een exponentiële manier gaat.

Stel je voor: je luistert naar een interessante podcast over tips om beter te slapen. In de eerste twintig minuten vergeet je het grootste deel van de informatie. Na een uur is die hoeveelheid nog verder afgenomen. Alles wat je na een week nog weet (wat maar een klein deel is van alle informatie die je tot je hebt genomen) zal min of meer in je geheugen gegrift staan om niet zomaar te vergeten.

Hoe kan ik iets beter onthouden? 10 handige tips!

Het klinkt misschien alsof je brein je aan je lot overlaat. De ene keer onthoud je iets wel, de andere keer niet. Maar gelukkig zit het anders in elkaar. Er zijn veel experts die zich hebben verdiept in het beter onthouden van dingen, dat wil zeggen dat er flink wat tips en trucjes bestaan. Dus, wat zijn de beste technieken om informatie langdurig te onthouden?

1. Gebruik pen en papier

Laatst hoorde ik het iemand zeggen: “Ik heb al zo lang niet meer iets geschreven met pen en papier!” Het is overduidelijk dat we alles digitaal doen. Begrijp me niet verkeerd, dat heeft ook veel voordelen, maar je brein is er niet altijd blij mee. Wil je dingen beter onthouden, dan kan je je laptop beter dichtklappen.

Dus, helpt het om dingen op te schrijven, en zo ja: hoe dan het beste?Aantekeningen maken met pen en papier werken een stuk beter. Met een toetsenbord typ je al gauw gedachteloos over wat je hoort, zonder de informatie eerst te verwerken. En dat werkt niet mee als je dingen beter wil onthouden, zo blijkt uit dit onderzoek. Met pen en papier ga je niet alles letterlijk opschrijven (dat kost te veel tijd en spierpijn). Je brein moet een samenvatting en selectie maken voordat je begint met schrijven – en zo verwerk je de stof al deels!

Hoe je efficiënt aantekeningen maakt met pen en papier? Volgens de Cornell-methode:

  • Verdeel je aantekeningenblad in drie kolommen. Noteer de kernwoorden links, uitgebreidere informatie rechts en een korte samenvatting onderaan de pagina.
  • Zet je aantekeningen in je eigen woorden en gebruik daarbij korte zinnen.
  • Werk met markeerstiften, symbolen en tekens. Dit helpt je hersenen om informatie beter te verwerken.

Dus, hoe onthoud je dingen beter voor een toets? Of hoe onthoud je leerstof beter? Door die laptop wat vaker links te laten liggen en het op de ouderwetse manier aan te pakken. Dan zijn we benieuwd of je leerstof nog steeds niet blijft hangen.

cornell

2. Maak een woordweb

Misschien herken je het nog van de basisschool: een woordweb, mindmap of woordspin. Een enorm goede manier om dingen beter te onthouden. Je verbindt op deze manier stukjes informatie aan elkaar, waardoor je brein de informatie beter opslaat. Sterker nog, je wordt met een woordweb gedwongen om om verbanden te leggen, voordat je ze op papier zet.

Zagen jouw aantekeningen er vaak uit als een lijstje? En vraag je je altijd al af: hoe kan ik beter onthouden wat ik lees? Switch dan eens naar een woordweb, aangezien je brein helemaal niet zo goed is in het onthouden van lijstjes. Ook is je brein gek op visuele informatie, in plaats van een lap tekst.

Zo maak je een woordweb:

  • Zet je hoofdonderwerp in het midden.
  • Gooi er in één keer alle ideeën omheen.
  • Schuif en groepeer tot je hoofd- en subthema’s hebt.
  • Geef ze kleur en een symbool, zodat je brein blij wordt.
  • Vul aan met extra details tot je het plaatje compleet hebt.

Tip: terwijl ik nét aangaf dat aantekeningen met pen en papier gemaakt moeten worden, kan het maken van een woordweb juist wél weer digitaal. Er zijn tig tools die je het makkelijk maken om een overzichtelijk woordweb te creëren, zonder het verspillen van eindeloos veel lege papieren.

woordweb maken

3. Pak je stresslevels aan

Ik merk het meteen: als ik te veel stress heb, lijkt mijn geheugen net een vergiet. Herkenbaar? Dat is niet zo gek. Stresshormonen maken het je brein lastig om informatie op te slaan én terug te vinden.

Ik kan wel roepen dat je de oorzaak van stress aan moet pakken, maar dat is niet altijd even gemakkelijk. Soms spelen er privé een aantal zaken die stress opleveren, maar moet je óók dingen onthouden. In zo’n geval probeer ik het volgende:

Stel je voor, je hebt een belangrijk gesprek op je werk, waarbij je scherp moet zijn.

  • Neem vlak voor dit moment een moment rust. Reserveer hier vijf tot tien minuten voor.
  • Zet een timer op vijf minuten en leg je telefoon weg.
  • Adem rustig in en uit, maak een wandeling of doe wat rek- en strekoefeningen.
  • Focus je op jezelf en laat je niet afleiden. Je stresslevels zullen dalen, waardoor je dingen nét wat beter kan onthouden.

4. ‘Kruid’ je informatie

Een stuk kipfilet zonder peper, zout, chilivlokken of oregano? Saai. Net als je je eten kruidt, is het ook verstandig om informatie te kruiden. Je maakt het minder saai, waardoor je je zintuigen gebruikt. Dit kan je op verschillende manieren aanpakken.

Struggle je met de vraag: hoe kan ik namen, cijfers of afspraken beter onthouden in mijn werk? Maak associaties. Normaal gesproken gaat nieuwe informatie via je hippocampus je geheugen in. Die hippocampus zit in het limbisch systeem, het deel van je brein dat sterk reageert op emoties. Daarom onthoud je dingen vaak beter als je er een gevoel bij had. Boots dit effect na door informatie te manipuleren. (En dit mag best een beetje gek, want niemand hoeft het te weten.)

Denk je, hoe gebruik ik ezelsbruggetjes of geheugentechnieken op een slimme manier? Ik geef je wat voorbeeld:

  • Je wil onthouden dat je professor met één ‘f’ en twee keer ‘s’ schrijft. Een professor heeft maar één fiets en twee sokken. Niet andersom.
  • Je wil tomaten en basilicum kopen. Zie in gedachten een bord spaghetti met rode tomatensaus en groene blaadjes basilicum voor je.
  • Longen zorgen voor zuurstof in je bloed. Stel je voor dat je longen als twee luchtballonnen je bloedbanen vullen met frisse lucht.
  • Je nieuwe collega heeft Rens Bakker. Je onthoudt zijn achternaam door aan de geur van versgebakken broodjes te denken.

5. Bouw een geheugenpaleis

Wil je het aanpakken als echte geheugenprofessionals? Bouw dan een geheugenpaleis. Klinkt raar, maar deelnemers aan de World Memory Championships (oftewel: dé kampioenen in onthouden) gebruiken deze techniek ook. Het houdt in dat je je een fysieke ruimte voorstelt die je heel goed kent en daarin belangrijke stukjes informatie in gedachten een plekje geeft.

Zo bouw je een geheugenpaleis:

  • Kies een plek die je goed kent – bijvoorbeeld je huis, je werkplek of je school.
  • Loop er in gedachten doorheen en bepaal vaste punten (bank, keukentafel, kast).
  • Koppel elk punt aan een stukje informatie dat je wilt onthouden.
  • Maak het beeld levendig. Hoe gekker, hoe beter het blijft hangen (een rekenformule op je koelkast, een datum op je voordeur).
  • Loop de ruimte in gedachten af wanneer je de informatie terug wilt halen.

6. Herhaal, herhaal én herhaal

Hoe werkt herhaling precies bij het onthouden van nieuwe kennis? Je hebt vast wel eens gehoord van ‘de kracht van herhaling’. Herhaling is een goede manier om dingen beter te onthouden. Hoe vaker je bepaalde informatie of tactieken herhaalt, hoe beter het blijft hangen.

Hoe doe je dat dan, iets herhalen om beter te onthouden?

  • Herhaal niet alles op één dag. Spreid het juist uit over meerdere momenten (bijvoorbeeld na 1 dag, na 3 dagen, na een week). Net als hoe je vroeger voor je topografie toets leerde.
  • Haal de stof steeds kort terug. Lees een alinea nog eens of herhaal een paar kernwoorden.
  • Maak er een spel van! Gebruik flashcards met aan de ene kant de vraag en aan de andere kant het antwoord.
  • Varieer je herhaalvormen. Lees hardop, schrijf het uit, of leg het aan iemand anders (of aan een fictief publiek) uit.
  • Blijf het af en toe checken – ook als je denkt dat je het al weet, om te voorkomen dat het wegzakt.

En vraag je je af: hoe vaak moet je iets herhalen om het te onthouden? Herhaal dingen met tussenpozen. Het geheim zit ‘m in slim verspreid oefenen, niet om vaak maar vlak na elkaar herhalen.

7. Neem regelmatig pauzes

Je brein is net als een spier: als je het te lang belast, raakt het uitgeput. Je gaat ook niet acht uur achter elkaar hardlopen of de sportschool in, zonder een pauze te nemen.

Neem je te weinig pauze, dan loop je kans dat je hoofd wel informatie ziet, maar het niet écht opslaat. Tijdens een pauze krijgt je geheugen juist de kans om alles wat je net hebt geleerd te verwerken en op te slaan in het langetermijngeheugen.

Zo pak je pauzeren slim aan:

  • Werk in blokken van bijvoorbeeld 25 tot 50 minuten en neem daarna 5 tot 10 minuten pauze (gebruik bijvoorbeeld de handige Pomodoro-methode).
  • Sta tijdens een pauze op, beweeg, haal even frisse lucht of drink wat water.
  • Vermijd je telefoon of iets wat je hoofd meteen weer vol prikkels stopt tijdens een pauze! Zo houd je je brein scherp en je concentratie op peil.

8. Pak je rust

Heb je een slechte nacht gehad? Dan zal je merken dat je minder dingen onthoudt. Maar welke rol speelt slaap, stress of voeding bij mijn geheugen?

Het is eigenlijk logisch, bij oververmoeidheid (door stress of weinig slaap) zijn de neuronen in je brein overbelast, waardoor ze moeilijker nieuwe informatie opnemen.

Je brein heeft simpelweg een reset nodig, zodat neuronen opnieuw informatie kunnen opnemen. En slaap is daar dé manier voor.

Dit effect blijkt onder meer uit dit onderzoek, waarin werd gekeken hoe goed proefpersonen namen aan gezichten konden koppelen na 8 uur slaap versus na een slapeloze nacht. Het aantal correcte naam-gezichtassociaties was significant hoger na 8 uur slaap dan na een nacht zonder slaap.

Oftewel: nachtrust is heel belangrijk voor een goed geheugen. Zorg ervoor dat je minimaal zo’n 7 tot 8 uur slaapt om je brein die nodige reset te geven.

9. Blijf in beweging

Je dacht misschien dat het aantal sportschoolbezoeken niets te maken heeft met je brein. Fout! Conditie zorgt voor cognitie. Voldoende beweging is dus enorm van belang om dingen beter te onthouden.

Erik Scherder, hoogleraar Klinische Neuropsychologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam en hoogleraar Bewegingswetenschappen aan de Rijksuniversiteit Groningen, heeft ontdekt dat beweging essentieel is om dingen te kunnen onthouden. Hij legt uit dat je met beweging nieuwe neurale netwerken tussen je hersencellen vormt. Die zijn essentieel om informatie op te slaan en te onthouden. Ook stimuleer je met beweging de doorbloeding in je hersenen. Dit draagt weer bij aan een goede functie van de fasciculus uncinatus, het gedeelte van je hersenen dat informatie filtert voor een betere concentratie.

In deze video legt Erik uit hoe belangrijk lopen is voor je brein.

En wees niet bang, je hoeft echt niet meteen een sportschoolabonnement af te sluiten. Kies een manier van bewegen die jij leuk vindt, zodat je ‘m ook volhoudt. Of je nu besluit te dansen, volleyballen, zwemmen of wandelen, elke voor van beweging is goed.

Liever klein beginnen? Deze manieren van bewegen zijn gemakkelijk vol te houden:

  • Spreek af om met iemand te gaan wandelen en op deze manier een meeting of vergadering te voltooien. Dan combineer je beweging met iets anders nuttigs.
  • Pak voor afspraken binnen 5 kilometer van je woning de fiets in plaats van de auto.
  • Maak elke dag een wandeling. Installeer eventueel een stappenteller-app om jezelf daarbij te motiveren.
  • Gebruik de pauzes tijdens vergaderingen of Zoom/Skype-meetings om een blokje om te lopen of een paar oefeningen te doen. In een week tijd tikt dat aardig aan.

10. Experimenteer met mindfulness (en dat hoeft niet zweverig te zijn!)

Mindfulness klinkt misschien zweverig, maar eigenlijk is het gewoon: je aandacht bewust richten op wat je nu aan het doen bent. En dat is heel handig voor je geheugen, want hoe beter je gefocust bent, hoe beter je brein nieuwe informatie kan verwerken én opslaan. Als je tijdens het leren met je hoofd al bij je boodschappenlijst zit, is de kans klein dat je het later nog weet.

Begin met een kleine mindfullness-oefening:

Zet een timer op twee minuten en concentreer je alleen op je ademhaling. Merk je dat je afdwaalt? Breng je aandacht rustig terug, zonder jezelf op de kop te geven.

Extra tip: je kunt dit ook toepassen tijdens het lezen of studeren. Leg je telefoon weg, lees bewust en vat na elke alinea in je hoofd samen wat je hebt gelezen. Zo train je je aandachtsspier en blijft informatie veel beter hangen.

Iets wat je écht niet mag vergeten: volg ons op social media! We geven dagelijks interessante tips en updates op onze kanalen, zoals Instagram of Pinterest.

Dingen nóg beter onthouden? Volg een cursus

Nog meer skills leren om informatie te onthouden? Of wil je sowieso meer uit je dag halen? Met onze 1-daagse training Time Management krijg je meer grip op je tijd, energie en productiviteit. Een gigantische middagdip is misschien voor een klein deel een biologisch verschijnsel, het wordt versterkt door het gebrek aan overzicht. En van constant achter de feiten aanlopen, wordt niemand gelukkig.

Onze training helpt je bij het:

  • Slim organiseren van je werkdag, zodat je minder tijd verliest aan twijfelen of schakelen.
  • Productiever werken zonder jezelf uit te putten.
  • Stress verminderen.
  • Meer resultaten behalen in minder tijd (wie wil dat niet?).
  • Bewust kiezen waar je wél en niet energie aan geeft. Oftewel, het bewaken van je grenzen.
  • Je concentratie verbeteren. Afleiding of extreme vermoeidheid? Jij hebt daar straks véél minder last van.

Schrijf je vandaag nog in en ervaar direct het verschil. Meld je hier aan voor de training.

Je geheugen dus trainen als een spier

Ben je het zoveelste ding vergeten en vraag je jezelf af: hoe kan ik beter onthouden? Weet dan dat je niet alleen bent. Je brein vergeet van nature veel om ruimte te maken voor wat écht belangrijk is. Gelukkig kan je met de juiste technieken je geheugen een flinke boost geven. Schrijf dingen op met pen en papier, maak visuele woordwebben of koppel informatie aan emoties of beelden. Herhaal ook je leerstof verspreid over tijd en neem regelmatig pauzes zodat je brein de kans krijgt om alles goed te verwerken. Vergeet ook niet voldoende te slapen en te bewegen, want dat houdt je hersenen fris en scherp. En tot slot: oefen mindfulness om je focus te verbeteren, zodat je nieuwe info beter opneemt. Jij en je brein zullen blij zijn!

Hoe onthoud je dingen beter

Veelgestelde vragen over dingen beter onthouden

  • Welke rol spelen apps en tools in het verbeteren van je geheugen?

    Apps en tools zijn als digitale ‘hulpgeheugens’. Ze nemen het onthouden van feiten of data deels over, waardoor je hersenen ruimte overhouden voor complexere taken, zoals kritisch denken of creatief werk. Het zijn dus geen vervangers, maar krachtige hulpmiddelen.

  • Zijn er apps of tools die mijn geheugen kunnen ondersteunen?

    Ja, er zijn talloze apps die je kunnen helpen. Denk aan digitale notitie-apps zoals Evernote of OneNote om informatie overzichtelijk op te slaan. Voor herhaling zijn flashcard-apps als Anki of Quizlet ideaal; deze apps werken met slimme intervallen om je geheugen te trainen.

  • Wat is het verschil tussen iets begrijpen en iets onthouden?

    We horen je denken: moet je eerst iets begrijpen om het vervolgens te kunnen onthouden? Begrijpen betekent dat je snapt hoe iets werkt of wat het betekent, je legt verbanden en kunt het toepassen. Onthouden gaat over het vasthouden van die informatie in je geheugen, zodat je het later weer terug kunt halen. Je kunt iets onthouden zonder het echt te begrijpen (denk aan het uit je hoofd leren van een formule), maar écht handig is het niet. Begrijpen helpt vaak om het ook beter te onthouden. Het is dus handig om eerst te begrijpen wat je leert, zodat het onthouden vanzelf makkelijker gaat.

Wie zijn wij? | Timemanagement.net

Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat gespecialiseerd is in slimmer (samen) werken. Daarvoor bieden we je diverse (online) trainingen aan. Van time management tot snellezen. Nieuwsgierig? Bezoek onze website of blogs en schrijf je snel in voor een van onze trainingen.

Populaire trainingen: