Doelen stellen is essentieel in time management. Als je weet waar je naartoe werkt, kun je je tijd en energie zo efficiënt mogelijk verdelen. Maar daarvoor is het wel belangrijk doelen op de juiste manier te stellen. Je wilt immers je motivatie gaandeweg niet verliezen. De SMART methode helpt je doelen op een slimme manier te stellen, zodat je eenvoudiger succes zult boeken.

Wat komt aan bod:

  1. Wat wordt er bedoeld met SMART?
  2. Waarom SMART doelen stellen?
  3. Hoe formuleer je een SMART doel
  4. SMART doelstellingen helpen jou ook naar je volgende doel
  5. Veelgestelde vragen over SMART-doelstellingen

Wat wordt er bedoeld met SMART?

Waarschijnlijk heb je weleens gehoord van het SMART model. Maar weet je ook waar de letters voor staan? Als je het SMART principe toepast op je doelen, zorg je dat je abstracte doelen concreet en haalbaar maakt. Dat doe je door doelen op de juiste manier te formuleren. Een SMART doelstelling is:

  • Specifiek: is de doelstelling eenduidig?
  • Meetbaar: bij welke objectieve waarden is het doel bereikt?
  • Acceptabel: zijn de doelen acceptabel in de context?
  • Realistisch: is het haalbaar gezien tijd en middelen?
  • Tijdsgebonden: wanneer moet het doel bereikt zijn?

Dit filmpje legt het in vogelvlucht uit:

Waarom SMART doelen stellen?

Waarom zou je jezelf een heel nieuwe methode van doelen stellen eigen maken? Nou, het grote voordeel van SMART doelen zit erin dat je niet afgeschrikt wordt door grote, haast onhaalbare doelen. De SMART methode geeft je een manier om doelen behapbaar en uitvoerbaar te maken. Het is direct duidelijk wat er moet gebeuren, hoe dat moet en wanneer je het doel bereikt zult hebben. Het doel wordt opeens heel concreet en je schiet gelijk in de actiestand.

Een aantal voordelen van SMART doelen stellen op een rijtje:

  • Je gaat met deze methode wél van start. Uitstellen gaat jou niet meer gebeuren.
  • Je houdt overzicht en weet heel concreet wat je gaat doen en waarom. Dat motiveert enorm.
  • Je wordt productiever en efficiënter als je gericht ergens naar toe werkt. Recht op je doel af dus!
  • SMART formuleren helpt ook om anderen te overtuigen van je doel. Mensen zijn sneller geneigd ja te zeggen en met je mee te werken.

Wat zijn voorbeelden van SMART-doelen?

We kunnen je eindeloos veel over de theorie achter het SMART model vertellen. Maar we geven graag het goede voorbeeld en maken het dus gelijk concreet voor je. Goede SMART doelen voorbeelden helpen je een beeld te krijgen van de voordelen van de methode. Wat zijn voorbeelden van doelstellingen? Nou, gebruik SMART doelen bijvoorbeeld voor:

  • … een persoonlijk ontwikkelingsplan om je carrière naar een next level te brengen
  • … om als leidinggevende duidelijk te krijgen waar je met je team heen wilt.
  • … om slechte gewoontes af te leren en gezond te gaan leven.
  • … in de zorg om meer declarabele uren te realiseren.
  • … om klanten te overtuigen

Je ziet het, SMART doelstellingen in voorbeelden voor een bedrijf zijn er in overvloed. Andere goede voorbeelden van hoe je oplossingsgericht kunt werken en je doelen kunt stellen, is te vinden in deze aflevering van de Tijdwinst Podcast. Hierin gaat Björn Deusings in gesprek met Louis Cauffman over effectief leiderschap en het benutten van je krachtbronnen. Ze bespreken waarom een gesprek zonder doel nergens naartoe gaat en hoe je met een oplossingsgerichte mindset je doelen sneller bereikt.

Meer inspiratie op social media

Op de juiste manier doelstellingen formuleren is belangrijk om succes te boeken als professional. Maar daar blijft het natuurlijk niet bij. Op dit blog delen we regelmatig nieuwe inzichten met je. En volg je Tijdwinst en Björn op Instagram? Dan ontdek je elke dag nieuwe feiten, tips en tricks om je werkdag nog productiever en efficiënter te maken.

Hoe formuleer je een SMART doel? 5 stappen

Nu je voorbeelden hebt gezien waarin SMART doelen je kunnen helpen, wil je natuurlijk ook weten hoe je zelf zo’n doel formuleert. We leggen het je uit aan de hand van de 5 letters en een voorbeeld. Laten we er vanuit gaan dat je beter wilt leren spreken voor een groep. Dat doel gaan we nu SMART formuleren.

1. Wees specifiek

Allereerst is het belangrijk je doel specifiek te formuleren: beschrijf het beoogde resultaat, de actie of het gedrag zo dat het waarneembaar is. Dus bijvoorbeeld een concreet bedrag voor een omzet die je wilt realiseren of een aantal mensen dat je aan wilt sturen in een nieuwe rol. Vraag jezelf af:

  • Wat wil ik bereiken?
  • Waarom wil ik dit bereiken?
  • Wie heb ik nodig om het te bereiken?
  • Welke middelen helpen me het doel te bereiken?
  • Waar bevind ik me of voer ik de acties uit om het doel te bereiken?

Voorbeeld: ik wil mijn spreekvaardigheid verbeteren door een publiek toe te spreken van minstens vijftig mensen binnen nu en drie maanden.

2. Maak het meetbaar

Een doel kun je alleen bereiken als je het kunt meten. Wanneer ben je bij je doel? Dat zul je uit moeten kunnen drukken in een concreet resultaat. Bijvoorbeeld een bedrag, rapportcijfer of een aantal klanten. Vraag jezelf af:

  • Hoeveel moet er gedaan worden?
  • Wat ga ik doen?
  • Hoe meer ik dat?
  • Wat is het eindpunt?

Voorbeeld: ik beoordeel mijn spreekvaardigheid aan de hand van evaluaties die de groep me na de presentatie geeft en evalueer zelf ook mijn optreden.

3. Houd het acceptabel voor alle betrokkenen

Je kunt allemaal mooie doelen hebben, maar je hebt er waarschijnlijk ook anderen voor nodig. Het draagvlak dat je nodig hebt voor het behalen van je doel is belangrijk bij het formuleren van je doel. Vraag jezelf af:

  • Sta ik achter het doel?
  • Staan mijn leidinggevende en collega’s er achter?
  • Is het doel logisch in de context?
  • Is er privé en zakelijk voldoende draagvlak?

De A in het SMART-model wordt soms ook anders beschreven. Het kan ook gaan om het realiseren van een actie, het ambitieus teweegbrengen van een verandering of aanwijsbaar aan iets of iemand te koppelen zijn. 

Voorbeeld: het is belangrijk mijn spreekvaardigheid te verbeteren, omdat het me als professional laat groeien, mijn zelfvertrouwen vergroot en mijn communicatie skills verbetert.

Smart doelstellingen

4. Houd het realistisch

Natuurlijk kan het geen kwaad om groots te dromen. Maar je plan moet wel haalbaar zijn. Het moet realistisch gezien mogelijk zijn het plan uit te voeren en de beschikbare middelen moeten daartoe in verhouding staan. Hoe realistischer je SMART-doel, hoe groter de kans dat je het zult behalen. Vraag jezelf af:

  • Zijn de tussentijdse stappen haalbaar?
  • Zijn mijn kennis en vaardigheden afdoende om het doel te bereiken?
  • Zijn er voldoende beschikbare middelen?
  • Is het doel relevant of zinvol?
  • Is het niet te makkelijk of juist te moeilijk?

Voorbeeld: ik heb de kennis in huis, er is een publiek beschikbaar en mijn leidinggevende zorgt voor agendaruimte tijdens de kwartaalvergadering.

5. Maak het tijdgebonden

Een goede planning is het halve werk. Met een concrete start- en einddatum wordt het psychologisch gezien een stuk lastiger om uitstelgedrag te vertonen. Je kan het immers niet meer voor je uit schuiven. Zorg daarom ook dat je losse stappen en acties voorziet van een deadline. Dan heb je kleine mijlpalen om steeds naartoe te werken en dat is weer goed voor je motivatie. Houd je agenda of takenmanager bij de hand als je je plan tijdgebonden maakt. Vraag jezelf af:

  • Wanneer ga ik van start?
  • Wanneer moet het klaar zijn?
  • Wanneer telt het doel als ‘behaald’?
  • Welke deadlines horen er bij de tussenstappen?

Voorbeeld: mijn presentatie vindt binnen nu en drie maanden plaats, de eerstvolgende kwartaalvergadering is een goed moment. Tot die tijd zal ik elke week een uur inruimen om te oefenen.

Kortom: SMART doelstellingen helpen jou ook naar je volgende doel

Nu je weet hoe je SMART doelstellingen moet formuleren en ze op de juiste manier op moet stellen, houdt niets je tegen om van start te gaan. Je weet wat je wilt bereiken, hoe je bepaalt of je het doel ook echt hebt bereikt, of er draagvlak is voor je doel, of er middelen zijn en wanneer je het doel behaald moet hebben. Jouw motivatie behoud je door op deze manier te formuleren en je weet welke vragen je jezelf moet stellen om een goed SMART doel te formuleren. Kortom: niets houdt je tegen. Veel succes, op weg naar je volgende doel!

Volg een training | SMART-doelstellingen

Op papier klinkt het allemaal niet zo ingewikkeld, SMART-doelstellingen formuleren. Gaat het jou goed af? En heb je ook een idee wat het je op kan leveren? Voor nog meer efficiëntie in je planning en to do lijst, is meer nodig dan alleen goed geformuleerde doelstellingen. Tijdens de 1-daagse training Time Management leren we je alles voor een productieve werkdag.

Kun je nog wel wat meer handigheidjes gebruiken om je tijd optimaal te benutten? Dan is de 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken iets voor jou. Je leert dan hoe je meer kunt doen in minder tijd, dat klinkt toch fantastisch?

Smart doelstellingen

Meer weten? Lees verder

Veelgestelde vragen over SMART-doelstellingen

  • Wat betekent de SMART-methode?

    De SMART-methode helpt je doelstellingen effectief te formuleren en realiseren. Het staat voor doelen die Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden zijn.

  • Waarom is het belangrijk om SMART-doelen te stellen?

    SMART formuleren van doelen helpt je grote, vage doelen om te zetten in concrete doelen met haalbare tussenstappen. Het helpt je focussen en houdt je gemotiveerd. Bovendien kun je gemakkelijk tussentijds evalueren en bijsturen indien nodig. SMART doelen met voorbeelden in de zorg helpen bijvoorbeeld meer tijd aan het bed van patiënten over te houden.

  • Hoe maak ik mijn doel specifiek?

    Je maakt je doelen specifiek door concreet te formuleren. Beschrijf wat je wilt bereiken, wie je daarvoor nodig hebt, welke middelen je nodig hebt en natuurlijk waarom je überhaupt dit doel wilt bereiken.

  • Hoe zorg ik ervoor dat mijn doel meetbaar is?

    Door het objectief vast te stellen. Kijk hoe je de voortgang kunt meten, bijvoorbeeld door cijfers of specifieke voorwaarden te hanteren. Denk aan het aantal klanten, een gerealiseerde omzet of, zoals het voorbeeld dat we gaven, de evaluatiescores van het publiek.

  • Wat betekent "acceptabel" in de context van SMART-doelen?

    Een acceptabel doel is een doel dat draagvlak heeft onder betrokkenen. Het is niet alleen voor jouzelf relevant en haalbaar, anderen zien er ook de logica van in. Om anderen mee te krijgen in je doel is het wenselijk dat zij nut en noodzaak ervan in zien.

  • Hoe kan ik beoordelen of mijn doel realistisch is?

    Een doel is realistisch wanneer tijd, kennis en middelen beschikbaar zijn om het te bereiken. Bekijk dus het budget, aantal medewerkers en het kennisniveau of de vaardigheden die nodig zijn. alles aanwezig? Dan is je doel realistisch.

  • Waarom moet een doel tijdsgebonden zijn?

    Dat helpt je gemotiveerd te blijven en van start te gaan. Het is lastiger aan jezelf te verkopen dat je nog niet van start gaat als er een deadline zwart op wit genoteerd staat. Ook voor tussenstappen zijn deadlines handig, omdat dat zorgt dat je steeds vooruit blijft bewegen.

  • Hoe pas ik de SMART-methode toe in teamverband?

    In teamverband kun je ook SMART-doelen gebruiken. Zorg dat het doel specifiek is zodat iedereen weet wat er moet gebeuren en waarom. De voortgang maak je meetbaar zodat iedereen kan zien hoe het gaat. zorg dat er draagvlak is door iedereen bij het project te betrekken en zorg dat iedereen voldoende geëquipeerd is om eraan te kunnen werken. Geef een deadline om de motivatie erin te houden. Een SMART doel maken kan online zodat je het met je hele team kunt delen.

  • Wat zijn de voordelen van SMART-doelen ten opzichte van andere methodes?

    Het grote voordeel van SMART doelen is de mate van concreetheid. Er is geen ruimte voor vaagheid of wazige interpretaties. De kans op succes is groot door de meetbaarheid en de motivatie blijft gedurende de weg naar het doel onverminderd hoog. En uitstellen? Dat gebeurt natuurlijk ook niet meer. Wil je SMART leerdoelen met voorbeelden in verpleegkunde opstellen? Dan zul je betere doelen formuleren dan wanneer je ze volgens een minder concrete methode formuleert.

  • Hoe kan ik mijn voortgang monitoren bij het werken aan SMART-doelen?

    Door de meetbare criteria die je hebt opgesteld regelmatig te checken. Evalueer ook met enige regelmaat hoe ver je bent op weg naar het einddoel.

Wie zijn wij? | Cursus Time Management

Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van time management, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.