Je op je dagelijkse werkzaamheden concentreren, bepaalt je productiviteit op de korte termijn. Dit dag in, dag uit volhouden bepaalt je succes op de lange termijn. Dat is waarom een goede aandachtsspanne zo belangrijk is; zodat je selectieve aandacht vasthoudt (en niet toegeeft aan afleiding) en een routine opbouwt (zonder toe te geven aan verveling). Dat blijkt de weg naar succes, op lange- én korte termijn.

Onze aandachtsspanne uitgelegd volgens het cocktail party effect

Het klinkt heel feestelijk, maar het is gewoon een naam dat wetenschappers aan de term “selectieve aandacht” hebben gegeven. Wat dat is? Nou, denk maar eens aan het moment waarop je op een feestje met iemand aan het kletsen bent. Hoewel er van alles om je heen gebeurt (gelach, muziek), filtert je brein dit weg. Je kunt je aandacht richten op je gesprekspartner zonder afgeleid te worden door de achtergrond; het cocktail party effect.

Of op de werkvloer: je leest de laatste versie van dat rapport door terwijl twee collega’s in de hoek overleggen. Je hebt er geen last van want je selectieve aandacht helpt je alles buiten te sluiten, behalve dat rapport. Je brein filtert weg en “selecteert” je aandacht om het te richten op één ding.

Ontzettend handig én nodig. Want de mate waarin jij je kunt concentreren zegt veel over je productiviteit. Als kenniswerker is die onlosmakelijker verbonden met de hoeveelheid werk die je verzet en de kwaliteit die je daarbij levert.

Kun jij je niet langdurig op een bepaalde klus focussen, dan maak je gewoon fouten. Je krijgt minder gedaan en doet er zelfs misschien langer over. Sterker nog: telkens je werkzaamheden onderbreken (vanwege multitasking of afleiding) voorkomt dat je in een flow terecht komt. En wil je een productieve dag tegemoet gaan én voldoening halen uit je werk, dan is dat wat je juist zoekt.

Kortom: 

Selectieve aandacht doet er toe. En wanneer je belangrijk denkwerk wil verzetten, kun jij het je niet veroorloven jouw aandachtsspanne te laten onderbreken.

En dan bedoelen we zowel je aandachtsspanne op de korte termijn (je concentratie) als je aandachtsspanne op de lange termijn (je focus). Die kun je beiden op een aantal manieren versterken:

aandachtspanne

Je korte termijn aandachtsspanne verbeteren: concentratie

Bij concentratie kun je denken aan kortstondige selectieve aandacht; het opstellen van een mailtje, het lezen van een boek of het schrijven van een artikel. Daarvoor zul je je minstens enkele minuten tot twee uur voor moeten kunnen concentreren. En dat lukt ook makkelijk, mits je tussendoor niet wordt afgeleid — door anderen of jezelf. 

Hoe je dat doet, is vrij simpel. We schreven er al uitgebreid in dit artikel over. Ook hier enkele tips:

Bij het verbeteren van je korte termijn aandachtsspanne focus je vooral op het elimineren van afleiding en het optimaliseren van je werk(omgeving).

1. Zet notificaties uit en reageer enkel op noodgevallen

Bliepjes, piepjes en visuele meldingen leiden af. Als er dan ook één ding is dat je kunt doen om je aandachtsspanne te verbeteren: zet ze uit. Allemaal. Niets is zo dringend of belangrijk dat je de godsgruwelijke dag moet worden gestoord. Geen telefoon, geen mailbox, geen chatprogramma’s. Als er werkelijk iets dringend is (maar dan ook écht dringend), bellen ze je wel.

2. Werk in een rustige, concentratievriendelijke omgeving

Verwacht niet dat je veel (of goed) werk verzet krijgt wanneer er om je heen van alles gebeurt; collega’s die luidkeels telefoneren of overleggen of, in het geval dat je thuiswerkt, een partner die daar hetzelfde doet. Werkt niet. Houd daarom rekening met je werkomgeving en kies je werkplek bewust uit. Zoek op kantoor een stiltewerkplek op of zonder je thuis af. Daarnaast kun je een noise cancelling headset dragen en overig geluid filteren door naar concentratieverhogende muziek te luisteren.

3. Plan je werkzaamheden in een timemanagementsysteem

Om te voorkomen dat je jezelf afleidt met piekergedachten plan en bereid je jouw werkzaamheden goed voor. Geloof ons, dat neemt echt een hoop onrust (en dus afleiding) weg. Want die ‘had ik vandaag geen afspraak staan?’ en ‘wat was ook alweer de deadline?’, daar wil je je tijdens je werkzaamheden niet mee bezighouden.

Om die reden plan je alles in een lichtgewicht timemanagementsysteem: al je kleine klussen zet je op je takenlijst. Afspraken en klussen waarmee je langer dan een half uur zoet bent zet je in je agenda. Meer is het niet.

(Je kunt er wel méér van maken. Hoe je een timemanagement optimaal en stap voor stap inricht, leggen we je graag tijdens onze training Time Management uit. Indien je daar nieuwsgierig naar bent, raden we je zeker aan deze 1-daagse cursus te volgen.)

Afleiding minimaliseren dus en je werkzaamheden zo goed mogelijk plannen, dat is hoe je jouw concentratie vasthoudt. Zo kom je aan je taken toe en verzet je ook nog eens goed werk; omdat je geconcentreerd was en eindelijk in die flow terecht kwam.

Maar dan? Je hebt niet alleen klusjes die op de korte termijn moeten gebeuren, hoe zorg je ervoor dat je je ook in de toekomt op de toekomst kunt richten? Op die grote projecten, je doelen en je dromen? Daarvoor heb je geen concentratie nodig, maar zijn grote broertje: focus.

aandachtspanne

Je lange termijn aandachtsspanne verbeteren: focus

De aandacht die je op de lange termijn nodig hebt om je doelen te bereiken, noemen we focus. De blik vooruit, op de toekomst. Ook daarbij heb je zo weinig mogelijk afleiding nodig. Alleen: de afleiding die je dáár ervaart komt niet in de vorm van notificaties of storende collega’s. Dat zijn korte termijn interrupties. Bij interrupties op de lange termijn mag je groter denken. Daar zijn de boosdoeners juist verveling en motivatieverlies. 

Dit is hoe je ze voorkomt:

4. Verveling de baas blijven, hoe saai de handeling ook is

Volgens James Clear, auteur van de bestseller ‘Atomic Habits’, is verveling dé vijand van aandacht. Wil je grootste resultaten boeken dan zul je daar niet aan moeten toegeven. Wil je dat boek schrijven, wil je dat bedrijf uit de grond stampen of dat onderzoek laten slagen, dan bikkel je door.

… dat is wat een Olympisch coach Clear aanraadde toen hij vroeg hoe je tot uitzonderlijke resultaten komt.

‘Op een bepaald punt komt het erop neer of iemand de verveling van elke dag, elke keer dezelfde oefeningen opnieuw en opnieuw uitvoeren, aankan.’

Juist wanneer die verveling toeslaat dus. Dan heeft het geen zin om af te haken omdat je geen zin hebt om je selectieve aandacht dag in, dag uit te herhalen. Dan ga je door op toewijding.

Want:

Afleiding knoeit met je aandachtsspanne, zowel op de korte- als lange termijn.

Door je aandacht terug te brengen naar wat je moet doen (ongeacht of het een kleine taak is of een levensdroom), kun jij je weer focussen op het doel. Door dit keer op keer, op keer, op keer te herhalen bereik je resultaat (ongeacht of dat een afgerond rapport is je boek op een bestsellers list). Hoe saai de handeling ook is.

5. … en volhouden, keer op keer

Uiteindelijk gaat het erom dat je doorzet en volhoudt, want dat is de sleutel tot succes. Het gaat niet om die ene keer dat je een middag zonder notificaties en afleiding aan een taak hebt gewerkt. Het gaat erom dat je dit 100 maal achter elkaar hebt gedaan. Dat maakt pas het verschil. Dat pas bereik je het moment waarop je een verschil maakt in je aandachstspanne: dat je doorgaat ook al is de handeling saai of vervelend. Je gaat door omdat het een gewoonte is geworden, een routine. 

aandachtspanne

Blijvende selectieve aandacht door herhaling en doorzettingsvermogen

Goed, wat heb je hier nou van geleerd? 

Indien je iets wil bereiken, en dan maakt het niet uit of dat het schrijven van een simpele e-mail is of het schrijven van een roman, zul je het moeten hebben van je aandachtsspanne. Dat houdt in dat je zo weinig mogelijk afleiding opzoekt. Pas wanneer jij je kunt concentreren lever je namelijk resultaat en ben je productief.

  • Op de korte termijn houdt dit in dat je serieus en professioneel met je werkzaamheden en omgeving omgaat: je laat je niet afleiden door je omgeving en gaat bewust met je afspraken en taken om. Doe dat door deze vast te leggen en te plannen in een timemanagementsysteem. Dat bepaalt je concentratie.
  • Uiteindelijk gaat het erom dat je dit dag in, dag uit doet. Want je succes is een optelsom van alles dat je uiteindelijk wel of niet doet. Ook wanneer zaken saai of vervelend worden. Je zet dan door, houd je aandacht vast en herhaalt. Dat bepaalt je focus.

Krijg je dat voor elkaar – selectieve aandacht (zonder afleiding) en herhaling van routine (zonder verveling) – dan zit je op de weg naar succes. 

Succes!

Mensen vroegen ook | Veelgestelde vragen over aandachtspanne

  • Wat betekent aandachtsspanne?

    Wat is aandachtsspanne precies? Laten we kijken naar de definitie en de synoniemen:

    Aandachtsspanne betekenis

    “Aandachtsspanne is de mate waarin of tijd gedurende welke iemand geconcentreerd blijft of zijn aandacht ergens bij kan houden, bijvoorbeeld om te lezen, luisteren, studeren.”

    Aandachtsspanne synoniem

    Wat is het synoniem voor ‘aandachtsspanne’? Aandachtsboog, aandachtscurve, concentratieboog, concentratiecurve, concentratiespanne, spanningsboog.

    Aandachtsspanne Engels

    ‘Aandachtsspanne’ is naar het Engels vertaald ‘attention span’

    Spanningsboog betekenis

    ‘Spanningsboog’ is dus een synoniem voor ‘aandachtsspanne’ en heeft daarom dezelfde betekenis: “de mate waarin of tijd gedurende welke iemand geconcentreerd blijft of zijn aandacht ergens bij kan houden, bijvoorbeeld om te lezen, luisteren, studeren.”

  • Word onze aandachtsspanne steeds korter?

    Verschillende onderzoeken tonen aan dat onze gemiddelde aandachtsspanne korter wordt. Velen noemen het zelfs een “aandachtscrisis”, te wijten aan technologische ontwikkelingen. Een onderzoek, uitgevoerd door Asana en GlobalWebindex, vertelt bijvoorbeeld dat 33% van kenniswerkers denkt dat hun concentratieboog door de jaren heen is verslechterd.

    Opvallender: de meest bekende uitspraak rondom concentratie is dat onze menselijke aandachtsspanne inmiddels korter is dan die van een goudvis. We kunnen ons maar 8 seconden op iets concentreren. Blub de Vis kan dit 9 seconden.

    Maar is dat wel zo? Hebben we de aandachtsspanne van een goudvis? Kunnen we ons steeds slechter concentreren?

    Nee, niet per se. Hoewel zelfs gerenommeerde media zoals The New York Times, Time en Telegraph geregeld riepen dat de moderne mens een steeds slechtere aandachtsspanne krijgt, is dit een mythe. Daar schreven we eerder al over.

    De bekende uitspraak dat onze concentratieboog te vergelijken valt met die van een vis stamt uit een rapport van Microsoft in 2015. Hierin lezen we dat onze concentratiespanne van 13 seconden in 2010 gedaald is naar 8 seconden tien jaar later. Afgaande van die cijfers zouden we ons dus één seconde slechter kunnen concentreren dan een goudvis. Iets dat lekker bekt natuurlijk en de nodige headlines kan maken.

    Helaas (of beter gezegd: gelukkig maar) is dit lariekoek. Het wetenschappelijk onderzoek is niet wetenschappelijk goedgekeurd. Daarbij blijken we ook weinig te weten over de concentratiespanne van onze geschubde vriend.

    The more you know.

  • Factoren waardoor jij je slecht kunt concentreren

    Je hoeft je dus geen zorgen te maken; jouw focus valt niet te vergelijken met die van een goudvis. Wel zijn er een aantal factoren die ervoor zorgen dat jij jouw aandacht lastiger kunt vasthouden. Hoewel deze factoren de afgelopen jaren een grotere invloed op ons leven lijken te hebben, is het onjuist om te zeggen dat hierdoor onze concentratie als geheel vermindert. Wanneer je hierop let zul je namelijk merken dat jouw concentratieboog verbetert.

    1. Overmatig veel (technologische) prikkels

    Non-stop worden we overspoeld met prikkels en notificaties: een appje hier, een pushbericht daar. We zijn continue bezig met afleiding, zelfs op momenten waarop we dat niet willen; tijdens een meeting bijvoorbeeld, of wanneer we in slaap proberen te vallen. Dit is de reden waarom we in bovenstaande tips je aanraden om al je notificaties uit te zetten en een zo prikkelarme omgeving op te zoeken.

    2. Slechte voeding en levensstijl

    We eten steeds meer suiker en transvetten. Daarbij is het voedsel dat we consumeren vaak overgeproduceerd en laag in energierijke stoffen en mineralen. Dat heeft niet alleen effect op jouw lijf, maar ook op je brein. En dan met name op je geheugen en concentratie. Wil je jouw aandachtsspanne dus verbeteren, dan is het verstandig om meer onderzoek te doen naar wat je in je lijf stopt. 

    3. Gebrek aan slaap

    Een cruciaal onderdeel – in elk aspect van je leven, niet alleen rondom concentratie – is slaap: krijg je er voldoende van en is de kwaliteit goed? Ook erg belangrijk. Niet alleen zul je minstens 7 tot 9 slaapuren moeten maken, ook de hoeveelheid REM-slaap die je pakt is bepalend voor jouw concentratie, de dag erna.

    Merk je dat je een korte aandachtsspanne hebt, let dan extra op deze factoren. Pas hierbij bovenstaande tips toe en je zult vast en zeker een groot verschil opmerken in de mate waarin jij je kunt concentreren.

Verder lezen over concentratie en focus?

Wie zijn wij? | Training Time Management

Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van time management, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.

  1. 1-daagse training Time Management | Blog
  2. 1-daagse training Assertiviteit | Blog
  3. 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
  4. 1-daagse training Feedback Geven | Blog
  5. 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
  6. 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog