Je zegt het zelden: “nee.” In de hoop aardig gevonden te worden. Dat je daardoor in tijdnood komt of niet toekomt aan je eigen werkzaamheden, neem je voor lief. Tot nu. Neem de regie over je dagelijks leven terug. Zeg ‘nee’ – vaak en vriendelijk – tegen alles dat niet essentieel is, dankzij ons ‘leren-nee-zeggen’-repertoire.

Inhoudsopgave:

Niet egoïstisch, maar nodig: vaker ‘nee’ zeggen

Waarom is het belangrijk om te leren nee te zeggen? Heb je ooit je eigen plannen moeten uitstellen omdat je een collega uit de brand wilde helpen? Of je zaterdagmiddag opgeofferd om je achterneef te helpen met zijn laptopprobleem? Je bent het zelf schuld. 

Omdat je geen ‘nee’ zegt . Of in elk geval te weinig of niet duidelijk genoeg. Je draait er omheen, geeft uiteindelijk toch toe, of gebruikt halfslachtige ‘ja’’s of ‘misschien’-s. En dat terwijl ‘nee’ zeggen cruciaal is, wil je regie over je dagelijks leven houden

Wanneer je dingen durft af te wijzen, krijg je meer tijd voor wat jij belangrijk vindt. Je kunt je richten op je prioriteiten en je tijd (en die van anderen) effectiever benutten. Dit maakt je productiever en voorkomt spijt en wrok.

Het is daarom beter om af en toe ‘nee’ te zeggen dan een onbetrouwbare ‘ja’-zegger te zijn. 

Als je altijd ‘ja’ zegt omdat je anderen niet wilt kwetsen, voel je je onder druk gezet. Je zult merken dat je kostbare tijd verspilt aan verplichtingen waar je eigenlijk niets aan hebt, en dit kan resulteren in wrok, zowel naar anderen toe als naar jezelf.

Dus, om jezelf en anderen een plezier te doen, zeg vaker ‘nee’. Het is niet onaardig; het is noodzakelijk. Maar waarom vinden we het toch zo moeilijk?

Waarom is het eigenlijk zo moeilijk om ‘nee’ te zeggen, zowel thuis als op het werk? 

Waarom vinden mensen het moeilijk om nee te zeggen? Er zijn verschillende redenen voor:

1. Sociale acceptatie

Allereerst hebben we vaak de behoefte om aardig gevonden te worden, omdat we nu eenmaal sociale wezens zijn. We willen onze collega’s en leidinggevenden niet teleurstellen en zijn bang om als onvriendelijk of onbehulpzaam te worden gezien. Hierdoor zeggen we soms ‘ja’ tegen verzoeken en taken die eigenlijk te veel voor ons zijn, en dit leidt tot wat we ‘please-gedrag‘ noemen.

2. Conflictvermijding

Een andere factor is de angst voor conflicten. We willen geen confrontaties met collega’s, managers of vrienden aangaan. We zijn bang dat ze boos, teleurgesteld of gekwetst zullen zijn, en daarom vermijden we deze negatieve emoties door ‘ja’ te zeggen tegen taken waarvan we eigenlijk weten dat we ze niet aankunnen of die we liever vermijden. Dit wordt ook wel ‘conflictvermijdend gedrag‘ genoemd.

leren nee zeggen

3. Ego, ambitie en FOMO

Een derde reden waarom ‘nee’ zeggen moeilijk is, is de angst om waardevolle kansen te missen. We denken bijvoorbeeld: “Wat als deze klant de volgende Steve Jobs blijkt te zijn?” 

Soms spelen ons ego en onze ambitie ook een rol. We willen laten zien dat we gedreven zijn en bereid zijn hard te werken om vooruitgang te boeken in onze carrière. Daarom accepteren we soms taken en opdrachten die niet binnen onze expertise of interessegebied vallen, wat kan leiden tot wat we noemen ‘workaholic-gedrag‘, wat niet altijd even gezond is.

Met andere woorden: waarom is ‘nee’ zeggen vaak lastig?

We willen aardig gevonden worden en vermijden dat we onvriendelijk of lui overkomen. Je wil daarbij geen enkele kans missen, laten zien dat je gemotiveerd bent en vooral conflicten voorkomen!

Hiermee doe jij jezelf tekort:

Wat zijn de gevolgen van constant ‘ja’ zeggen?

ls je voortdurend instemt – of het nu tegen collega’s, vrienden, klanten of je leidinggevende is – kan dat behoorlijk nadelige gevolgen hebben:

1. Verkeerde prioriteiten

Het vermijden van ‘nee’ zeggen betekent dat je vaak niet toekomt aan je eigen werk en verantwoordelijkheden. Door altijd prioriteit te geven aan de verzoeken van anderen, zelfs als ze geen echte urgentie hebben, verspil je kostbare tijd aan de verkeerde dingen.

2. Overbelasting

Je loopt het risico om over je eigen grenzen heen te gaan. Je kunt te veel op je bord nemen en dingen doen waar je eigenlijk geen zin in hebt. Je cijfert jezelf weg. Hierdoor kan je overwerkt raken of op den duur in een burn-out terechtkomen.

3. Vastgeroeste patronen

Door nooit “nee” te zeggen, beperk je jouw creativiteit en flow. Je kunt vast komen te zitten in oude patronen en routines die niet stimulerend zijn. Dit kan je vermogen om nieuwe ideeën te bedenken en te groeien belemmeren.

4. Gebrek aan zelfvertrouwen

Daarbij knoeit het met je zelfvertrouwen. Door voortdurend bij te springen voor anderen en geen aandacht te besteden aan jouw eigen behoeften, kan je onzeker worden. Je komt niet op voor jezelf en laat anderen je behandelen als een ‘vliegende keep’. Sommige mensen kunnen zelfs misbruik maken van je welwillendheid.

5. Slechte besluitvorming

Als je nooit ‘nee’ zegt, loop je het risico impulsieve beslissingen te nemen zonder de gevolgen te overwegen. Dit kan leiden tot situaties die je eigenlijk niet wilt of die niet goed voor je zijn.

6. Ongezonde relaties

Je legt ook druk op je relaties door je irritaties niet uit te spreken en dingen te doen die je eigenlijk niet wilt. Dit kan leiden tot conflicten en schade aan de relatie. Bovendien doe je niet alleen jezelf tekort, maar ook de ander. Je laat hen namelijk niet zien wat je werkelijk denkt en voelt, waardoor ze geen goede partner, collega of vriend voor je kunnen zijn.

7. Gebrek aan controle

Al met al heb jij jezelf ermee. Want nooit ‘nee’ zeggen? Je kan jezelf wel voor je hoofd slaan. Het leidt tot wrok en een laag zelfbeeld. Je gaat jezelf als minderwaardig zien en denken dat je geen controle hebt over je eigen leven. Dit kan leiden tot een gebrek aan assertiviteit en een passieve houding.

Kortom: de gevolgen van altijd maar ‘ja’ zeggen tegen alles en iedereen?

Hoewel ‘ja’ zeggen op het moment zelf confrontaties kan vermijden, kom je uiteindelijk jezelf tegen. Het moeilijk vinden om ‘nee’ te zeggen, betekent dat je je kostbare tijd en aandacht verspilt aan anderen, ten koste van jezelf. Het schaadt niet alleen je relaties met anderen, maar ook die met jezelf. 

Dus, gun jezelf de vrijheid om vaker die drie letters uit te spreken: N.E.E.

leren nee zeggen

Hoe kan ik nee zeggen zonder anderen te kwetsen?

Goed, je hebt je lesje geleerd. Jij weet nu dat ‘nee’ zeggen niet egoïstisch is maar je vooruit zal helpen. Maar hoe doe je dat? Hoe zeg je netjes dat je iets niet wilt?

Onthoud allereerst dat ‘nee’ zeggen gaat niet over het afwijzen van de persoon, maar over het afwijzen van het verzoek.

Belangrijk om in je oren te knopen! En dan?

Leren ‘nee’ zeggen? Wees duidelijk en krachtig: zeg vriendelijk, maar vastberaden ‘nee’ tegen alles wat niet essentieel is, zodat je ‘ja’ kunt zeggen tegen de dingen die echt belangrijk zijn.

  • Dat betekent ‘nee’ zeggen tegen die collega die opnieuw om hulp vraagt bij het verwerken van nieuwe dossiers,
  • ‘nee’ tegen die kennis die om hulp vraagt bij haar nieuwe laptop omdat ze weet dat jij handig bent, 
  • ‘nee’ tegen dat project waar je voor bent gevraagd, 
  • en zelfs ‘nee’ tegen die oude jeugdvriend die na lange tijd wil afspreken.

Het gaat erom dat je jouw tijd bewaakt voor de zaken die echt moeten gebeuren, die van groot belang zijn, dringend zijn of waar je oprecht enthousiast over bent. Tijd dus, om ‘nee’ te zeggen tegen tijdverspillers, zodat je ‘ja’ kunt zeggen tegen de dingen die er echt toe doen.

Dit alles doe je op een manier waarbij je niemand voor het hoofd stoot. Kies hiervoor één van de zeven opties uit ons ‘leren-nee-zeggen’-repertoire:

Wat zijn enkele strategieën om effectief nee te zeggen? 6 manieren om ‘nee’ te zeggen

Door de volgende benaderingen te gebruiken, kun je op een beleefde en respectvolle manier ‘nee’ zeggen en tegelijkertijd je eigen grenzen bewaken. 6 ‘nee zeggen’-voorbeelden:

1. Gebruik een korte stilte

Neem even de tijd voordat je antwoord geeft, zodat je niet overhaast reageert. Tel bijvoorbeeld tot drie voordat je antwoord geeft. Dit helpt voorkomen dat je direct ‘ja’ zegt als je eigenlijk ‘nee’ wilt zeggen.

1, 2,3… — “Nee.”

Dat werkt ook bij (zakelijke) e-mail. Je mag gerust 1 tot 2 werkdagen de tijd nemen om over een verzoek na te denken, om deze vervolgens af te wijzen. Neem die reactietermijn. Het doet niets af van je professionaliteit.

2. Gebruik een “nee-nu-niet-maar…”

‘Nee’ zeggen hoeft niet altijd definitief te zijn. Soms wil je later nog op een verzoek terugkomen, wanneer het jou beter uitkomt. 

“De komende 3 weken werk ik aan een groot project, dus dat gaat niet lukken. Over twee weken heb ik wel tijd. Zullen we er dan naar kijken?”

3. Gebruik een uitsteller

Ook hiermee gun jij jezelf die pauze. In plaats van direct ‘ja’ te zeggen, kun je de focus verleggen en even nadenken.

“Ik check mijn agenda eerst even.” / “Goed als ik dat eerst even overleg met Rob?” / “Laat me eens even denken…”. En dan: “Nee, het gaat niet lukken.”

leren nee zeggen

4. Gebruik een e-mail bounce back

Als je het erg druk hebt en geen nieuwe verzoeken kunt accepteren, kun je een automatisch antwoord instellen zoals je doet bij een vakantie. Dit is een sociaal geaccepteerde manier om aan te geven dat je tijdelijk niet beschikbaar bent voor nieuwe verzoeken. 

“Beste relatie, vanwege project ‘X’ kan ik gedurende de periode ‘Y’ t/m ‘Z’ helaas niet ingaan op verzoeken en uitnodigingen. Indien nodig kom ik na deze periode terug op uw voorstel.”

5 Gebruik een “welke-andere-prioriteit-moet-hiervoor-schuiven?”

Als je geen ‘nee’ kunt zeggen, bijvoorbeeld tegen je leidinggevende, kun je aangeven dat het verzoek jouw planning verstoort. Hiermee toon je respect voor je eigen tijd en werkzaamheden en laat je zien dat keuzes moeten worden gemaakt.

“Ja, is goed. Maar dan zal ik met andere prioriteiten moeten schuiven. Welke wil je graag als eerste gedaan hebben?”

Dat recht heb je. Het toont juist aan dat je als werknemer je tijd en werkzaamheden respecteert. Laat de ander zien dat er een keuze gemaakt moet worden en dat er geen ‘en-en’ optie is.

6. Geef een alternatief

Soms moet je ‘nee’ zeggen, ongeacht hoe graag je iemand wilt helpen. Bied in zo’n geval een alternatief aan door mee te denken:

“Sorry, ik kan je niet helpen daarbij, maar ik weet dat Lisa daar wel raad mee weet. Vraag haar anders even?”

Of

De komende 3 weken ben ik druk met project ‘Y’, maar daarna kan ik wel tijd voor je vrijmaken indien je dan nog hulp nodig hebt. 

Zeg vaker ‘nee’ tegen zaken die niet essentieel zijn

Hoewel ‘ja’ zeggen tegen alles en iedereen misschien wel als ‘aardig’ wordt beschouwd, zul je uiteindelijk merken dat je geen tijd hebt voor wat voor jou belangrijk is. En laten we eerlijk zijn: zelden ervaart iemand stress door met het juiste bezig te zijn. 

Dus, wees vriendelijk voor jezelf. Maak gebruik van de eerder genoemde benaderingen om vaker en eerder ‘nee’ te zeggen, zowel tegen verzoeken die je tijd en aandacht niet waard zijn als tegen dingen waar je gewoon geen zin in hebt. Dit helpt je de controle en de rust terug te krijgen!

Dus, samengevat: hoe moet je nee zeggen?

  • Gebruik een korte stilte
  • Gebruik een “nee-nu-niet-maar…”
  • Gebruik een uitsteller
  • Gebruik een e-mail bounce back
  • Gebruik een “welke-andere-prioriteit-moet-hiervoor-schuiven?”
  • Geef een alternatief

Vaker ‘nee’ zeggen? Lees het boek of deze artikelen

Wil je meer leren over je prioriteiten kennen en voor deze opkomen? Lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar en maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen. Dan leer je niet alleen meer over assertiviteit, maar leer je ook beter bepalen welke werkzaamheden voorrang krijgen en hoe je omgaat met storende collega’s.

Check ook eens deze artikelen:

leren nee zeggen

‘Nee’ zeggen toch nog moeilijk? Volg een training time management

Leren nee zeggen op werk? Een training Time Management kan je helpen om beter te begrijpen hoe je jouw tijd het beste kunt indelen en prioriteiten kunt stellen. Wanneer je leert om effectief je tijd te beheren, kun je ook leren om ‘nee‘ te zeggen tegen taken die niet bijdragen aan jouw doelen en prioriteiten.

Een belangrijk aspect van time management is namelijk het stellen van grenzen en het leren om prioriteiten te stellen. Door te begrijpen welke taken en activiteiten het belangrijkst zijn en welke minder belangrijk zijn, kun jij beter beslissen welke taken je wel of niet moet accepteren. Dit kan betekenen dat je ‘nee’ moet zeggen tegen sommige dingen die niet bijdragen aan jouw doelen en prioriteiten, maar die wel veel tijd en energie kosten.

Een cursus Time Management kan je daarnaast ook helpen om beter te plannen en jouw tijd efficiënter te gebruiken. Dit kan je helpen om meer tijd vrij te maken voor belangrijke taken en activiteiten, en om te voorkomen dat je overweldigd raakt door een te grote hoeveelheid werk.

Merk je dus dat je het lastig vindt om ‘nee’ te zeggen, kijk dan eens zeker naar onze 1-daagse training Time Management! Beter dan een ‘leren nee zeggen’-training!

Veel gestelde vragen rondom leren ‘nee’ zeggen

Hoe kan ik mijn assertiviteit verbeteren om beter nee te kunnen zeggen?

Het verbeteren van je assertiviteit om beter ‘nee’ te kunnen zeggen, is een belangrijke vaardigheid die jouw relaties en welzijn kan verbeteren. We vertellen je er meer over tijdens onze 1-daagse training Assertiviteit. Enkele tips:

  • Begrijp je eigen behoeften en grenzen: voordat je ‘nee’ kunt zeggen, moet je weten wat je eigen behoeften en grenzen zijn. Neem daarom de tijd om te reflecteren op wat je comfortabel vindt en wat je niet wilt doen.
  • Leer assertieve communicatie: assertiviteit gaat niet alleen over ‘nee’ zeggen, maar ook over op een respectvolle manier je eigen standpunt, behoeften en gevoelens uiten. Oefen daarom het helder en zelfverzekerd communiceren van je grenzen.
  • Wees eerlijk maar respectvol: wanneer je nee zegt, wees dan eerlijk over waarom je dat doet, maar vermijd onnodige confrontatie of kwetsende taal. Leg uit waarom iets niet haalbaar is voor jou op een respectvolle manier.
  • Oefen met kleine verzoeken: begin met kleine verzoeken van vrienden of collega’s om te oefenen met nee zeggen. Dit helpt je zelfvertrouwen op te bouwen voor moeilijkere situaties.
  • Gebruik ‘ik’-statements: in plaats van te zeggen “Ik kan dat niet doen,” kun je zeggen “Ik kan dat op dit moment niet doen vanwege andere verplichtingen.” Hierdoor klinkt het minder als een afwijzing.
  • Durf jezelf op de eerste plek te zetten: zorg goed voor jezelf, zowel fysiek als emotioneel. Als je goed voor jezelf zorgt, wordt het namelijk makkelijker om nee te zeggen zonder schuldgevoel.
  • Begrijp dat ‘nee’ zeggen normaal is: iedereen moet soms nee zeggen om hun eigen belangen en welzijn te beschermen. Het is een normaal en noodzakelijk onderdeel van het leven.

Meer weten? Schrijf je in voor onze de Assertiviteits-cursus en leer sterker in je schoenen staan!

leren nee zeggen

Wanneer is het gepast om nee te zeggen?

Je mag altijd ‘nee’ zeggen, zeker wanneer:

  • Hetgeen dat gevraagd wordt in strijd is met jouw eigen persoonlijke waarden of grenzen.
  • Je al te veel verplichtingen hebt en het accepteren van iets nieuws je overbelast.
  • Je simpelweg geen interesse hebt in de voorgestelde activiteit of verzoek.

Zal het leren ‘nee’ zeggen mijn relaties beïnvloeden?

Leren ‘ne’e zeggen kan invloed hebben op je relaties, maar dit hoeft niet per se negatief te zijn. Het kan namelijk leiden tot een betere communicatie en begrip tussen jou en de mensen om je heen. Mensen die om je geven, zullen jouw behoeften namelijk respecteren en begrijpen dat je soms nee moet zeggen. Degene die dat niet doen… their loss.

Kan ik ‘nee’ zeggen zonder schuldgevoel?

Je kunt zeker ‘nee’ zeggen zonder schuldgevoel. Onthoud dat je recht hebt op je eigen grenzen en behoeften. Als je op een respectvolle en eerlijke manier nee zegt, dan hoef jij je dan ook niet schuldig te voelen!

Hoe kan ik leren ‘nee’ zeggen en toch behulpzaam zijn?

Om ‘nee’ te zeggen en toch behulpzaam te zijn, kun je altijd alternatieve oplossingen of hulp aanbieden. Bijvoorbeeld: “Ik kan niet helpen met dit project, maar ik kan je wel doorverwijzen naar iemand die dat misschien wel kan.” Dit toont bereidheid om te helpen, zelfs als je de specifieke vraag niet kunt beantwoorden.

Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!

Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van timemanagement, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.

Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.

Wie zijn wij? | Cursus Time Management

Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.

  1. 1-daagse training Time Management | Blog
  2. 1-daagse training Assertiviteit | Blog
  3. 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
  4. 1-daagse training Feedback Geven | Blog
  5. 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
  6. 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog