Elke ochtend gaat de wekker om hetzelfde te vroege tijdstip. Nadat je een race-douche hebt genomen, stop je nog snel een hap brood in je mond. Tijd voor een nieuwe hoe-overleef-ik-mijn-drukke-agenda-dag op kantoor. Tja, zen zijn? Dat is toch iets wat alleen boeddhistische monniken en de mensen bij het yogaklasje in de sportschool voor elkaar krijgen. Nou, nee hoor. Zen zijn kun je leren – ook jij.
Wat is zen zijn?
Je komt de term ‘helemaal zen’ vast vaak genoeg tegen op het internet. Als jij naar die dure Airbnb gaat, dan ga je het beleven: helemaal zen kom je terug. Om nog maar te zwijgen over de vele lifecoaches die je graag verwelkomen op hun stilteretraite op de Malediven. Kosten? € 15.000. Maar dat is dan wel inclusief goede voeding, zo lees je. Al snel begrijp je dat ze daarmee geen frietjes en croissants met verse jus bedoelen, maar koolhydraatarm brood, groene salades en gifgroene sapjes om je lichaam te ontgiften. Hè bah!
Maar gelukkig kunnen we je geruststellen: dit alles is niet dé zen-betekenis. Zen zijn kun je ook gewoon in je drukke kantoorleven integreren zonder grote uitgaven te hoeven doen. Geen ticket naar de Malediven voor nodig!
De zen-betekenis volgens de Japanse monniken
Wat is dan wel de zen-betekenis? Het woord ‘zen’ is een verbastering van het Chinese woord ‘chan’. Dat betekent ‘concentratie’. Een Japanse monnik reisde in de 13e eeuw af naar China om zich daar te verdiepen in het zen-boeddhisme. Hij was positief verrast door de principes van deze leer en nam ze mee naar Japan, waar de Japanners er al snel het label ‘zen’ op plakten.
Wat is zen zijn volgens deze oude traditie? Het is niets meer en niets minder dan ‘goed in je vel zitten’. Vaak ging het daarbij om momentopnames: momenten waarop het voelt alsof alles klopt. Er is balans, je voelt je gelukkig en er is niet te weinig én niet te veel van iets.
De monniken in Japan en China houden zich er elke dag mee bezig hoe ze dat zen zijn zo lang mogelijk kunnen vasthouden. Zen zijn bereik je dus niet door een paar slokken thee achterover te slaan terwijl je tegen de deadlines vecht.
Zen zijn vraagt om meer dan losstaande handelingen.
Hoe werkt zen in de westerse maatschappij?
Wil je de fijne kneepjes van het zen zijn leren, dan kun je daarvoor vast op zen-reis gaan naar oude kloosters en kunnen monniken je er ongetwijfeld veel over bijleren. Maar gelukkig kun je ook in je Nederlandse drukke kantoor- en gezinsleven een vleugje meer zen toevoegen.
Rients Ritskes, zenmeester, schiet daarbij te hulp. Hij vertelt in Quest wat zen zijn is:
“een manier om te leren denken wat je wilt denken, te doen wat je wilt doen en te voelen wat je wilt voelen”
Volgens hem komt een gebrek aan zen in onze maatschappij vaak voort uit de angst dat we niet ons volledige potentieel benutten. Ook emoties kunnen ons in de weg zitten. Ze zorgen ervoor dat we niet in balans zijn en met ons drukke hoofd van deadline naar deadline hollen.
Gelukkig kun je volgens Ritskes ook tussen het kantoorgeweld en je drukke sociale leven door meer zen zijn. De manier? Meditatie – bij voorkeur één keer per dag. Dankzij dagelijkse meditaties kun je je beter aanpassen aan situaties, verbetert je concentratie en pieker je minder.
Wil je de kracht ontdekken van een rustig en gefocust brein? Duik dan in deze boeiende aflevering van de Tijdwinst Podcast. Hier deelt Job Baart de la Faille waardevolle inzichten over meditatie en biedt hij praktische tips voor beginners. Laat je inspireren en ontdek hoe je de eerste stappen zet naar innerlijke rust en mentale helderheid. Benieuwd naar meer? Luister nu naar deze verrijkende podcast!
En vind je dat te spiriwiri klinken? Je kunt ook gewoon in je dagelijks leven vaker stilstaan bij wat er gebeurt, wat je voelt en wat er op dit moment speelt. Het hoeft niet zweverig te zijn.
Zen zijn, hoe lukt mij dat?
Minder rennen, vaker stilstaan dus. Maar hoe? We geven je 5 praktische tips waar je geen yogamat, detoxsapjes of tickets naar de Malediven voor nodig hebt.
1. Verveel je lekker
Met “Goed, lekker druk!” als standaard antwoord op de vraag “Hoe gaat het?”, lijkt het haast geen optie dat jij je een keer afvraagt wat je met je tijd moet doen vandaag. Toch is dat wat helpt om meer zen te zijn. Verveling is goed voor je!
Zodra jij jezelf toestaat om je te vervelen zonder iets nuttigs te bedenken, kun je er een moment van reflectie uit halen. Wat houdt je op dit moment bezig? Wat gaat er goed, wat kan er beter? Wat zou je willen?
Dus benut die momenten van verveling. Laat je telefoon onaangeraakt liggen, weersta de verleiding om iets op Instagram te checken en staar soms uit het raam. Doe dat ook gerust in de wachtrij, bij het bushokje of als je tijd te doden hebt voordat een meeting begint.
2. Doe aan braindumps
In deze digitale wereld krijg je voortdurend prikkels tot je: mailtjes, appjes, nieuws, notificaties. De gedachten zullen dan ook vast de hele dag door je hoofd pingpongen. Om daarvan af te komen en je hoofd leeg te maken, is er één gouden tip: las een braindump in.
Björn geeft die tip in zijn boek ‘Elke Dag Om 15.00 Uur Klaar’ als eerste stap richting meer rust in je hoofd. Het idee is dat je een half uur of langer de tijd neemt om alles wat door je hoofd heen gaat op papier te zetten. Dan kun je daarna al die hersenspinsels ordenen en sommige een plek in je agenda geven.
3. Train jezelf in single-tasken
Multitasken is zó vorige eeuw. Het mag dan efficiënt lijken om aan een verslag te werken, tussendoor je mail te checken en met een half oor naar je collega te luisteren. Maar in werkelijkheid is het allesbehalve efficiënt. Je doet alles maar half en daardoor niet goed. Bovendien moet je steeds switchen tussen taken, wat ook veel tijd kost.
Oefen daarom in single-tasken: één ding tegelijk doen. Een mooie eerste stap is om de hoeveelheid prikkels te verminderen:
- Zet mailnotificaties uit en check je mailbox op vaste tijden.
- Zet notificaties voor social media uit, zodat je ze alleen ziet als je de apps opent.
- Demp overenthousiaste groepsapps waar je onder werktijd niet op zit te wachten.
- Zet je wifi en 4G uit als je alleen gestoord wilt worden als iemand je belt..
- Leg je telefoon buiten handbereik, waardoor je hem er minder snel “even bij pakt”.
- Schrijf alle “Oh ja, dit moet ik ook nog doen!”-gedachten op in een boekje.
4. Ga een blokje om
Wandelen is niet alleen een fijne activiteit voor zonnige vakantiedagen. Ook tussen werk door is een blokje om fijn én gezond. Komt je werk nog ten goede ook. In vergelijking met zittend naar je scherm staren, maakt een wandeling je 60% creatiever. Bovendien vermindert wandelen piekergedachten en zorgt het ervoor dat je beter kunt slapen.
Als mediteren niet zo jouw ding is, is wandelen misschien een goede tweede optie om meer zen te zijn. Het geeft meer rust dan gefrustreerd naar je scherm blijven staren omdat hét gouden idee maar niet komt bovendrijven.
5. Doe minder
Leuk hoor, zo’n wandeling of verveelmoment. “Maar hoe maak ik daar tijd voor?”, vraag je je misschien af. Dat is heel simpel: minder moeten helpt om meer rustmomenten te creëren waarop je de helemaal-zen-betekenis kunt ervaren. Denk in oplossingen in plaats van klakkeloos mee te gaan in alle taken die je op je afgevuurd krijgt.
Een helpende vraag daarbij is:
Moet ik dit nu doen?
Daarbij kun je de klemtoon steeds op één van de woorden leggen:
- MOET ik dit nu doen? Of wil ik het vooral zelf?
- Moet IK dit nu doen? Of is het niet per se mijn verantwoordelijkheid?
- Moet ik DIT nu doen? Of zijn er andere dingen die mijn aandacht vragen?
- Moet ik dit NU doen? Of kan het wachten?
- Moet ik dit nu DOEN? Of hoeft er niet iets gedaan te worden?
Die vragen kun je jezelf elke keer stellen dat een extra taak je rustmoment dreigt weg te nemen.
Gratis tip tussendoor
Ben jij klaar met al die spoedjes, e-mails met uitroeptekens en deadlines die je elke dag in je maag gesplitst krijgt? Wij laten je zien dat het kantoorleven anders kan. Volg Tijdwinst en Björn op Instagram en krijg dagelijks praktische tips om weer grip op je agenda te krijgen.
Mensen vroegen ook
Hoe kan ik zen worden?
Een paar tips daarvoor las je al in dit artikel over wat zen is en hoe je het kunt worden. De belangrijkste is: plan momenten in waarop je niet bezig bent met de waan van de dag. Dat kun je doen door te mediteren, een wandeling te maken, je op één ding te focussen of door je soms ongegeneerd te vervelen.
Wat is de kern van zen?
De helemaal-zen-betekenis is volgens de Chinezen ‘concentratie’. In de praktijk komt het er vooral op neer dat je je kunt afsluiten voor de vele gedachten en gevoelens die voorbijkomen.
Wat is een zenmeester?
Een zenmeester is bijvoorbeeld Rients Riskes, die we in dit artikel aanhaalden. Hij leert mensen wat zen is en hoe je zen kunt zijn, bijvoorbeeld door te mediteren.
Je hoofd en agenda leegmaken? Volg een cursus!
Bij onze cursus timemanagement heb je geen yogamatje nodig. En de lunches die we serveren zijn een stuk lekkerder dan de koolhydraatarme bolletjes met gifgroene sapjes toe. Maar naast de lekkere lunches, kom je bij ons vooral om te leren hoe je meer rust in je werkweek krijgt.
Leer bij de cursus time management (op locatie of online) om grip op je agenda te krijgen, grenzen aan te geven en minder druk in je leven te ervaren door te prioriteren en te organiseren.
Zo kun je dankzij deze cursus ook zonder meditaties leren om meer zen te zijn. Met een goed timemanagement-systeem ben je jouw drukke agenda weer de baas.
Meer zen?
- Professor: ‘symptomen oververmoeidheid blijken westerse kwaal’. Zo wordt je (weer) zen
- Hoe vind ik mijn Ikigai? Op zoek naar klein geluk (6 tips)
- Wat is Hygge? Genieten van Deense ‘gezelligheid’ (kun jij ook)
- Simpel leven doe je door ‘ikigai’ te vinden (in 3 stappen)
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van timemanagement, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Wie zijn wij? | Cursus Time Management
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog