Driekwart van de Nederlandse moeders vindt de combinatie werk en gezin te zwaar. Ze vinden het moeilijk of zelfs onmogelijk om werk en gezin naast elkaar te runnen. Dat blijkt uit groot onderzoek van Sitly (een platform voor oppassers en ouders). Hoe maak je de combinatie – als moeder én als vader – wél haalbaar? De truc: leg je lat lager.

Inhoudsopgave:

Dat driekwart van de moeders de combinatie werk en gezin zwaar vindt, is nog niet eens het enige schokkende resultaat uit het onderzoek van Sitly. Zo blijkt uit hun onderzoek ook het volgende over Nederlandse ouders:

  • 44% van de Nederlandse moeders heeft het gevoel tekort te schieten richting haar gezin. 
  • Meer dan 50% van de moeders zegt zich schuldig te voelen uit angst om niet genoeg tijd met de kinderen door te brengen.
  • Ruim 62% van de moeders heeft naast de combinatie van werk en gezin en het huishouden geen tijd voor zichzelf over.
  • 30% van de Nederlandse moeders ervaart continu stress sinds ze kinderen hebben. 

Het frappante is dat uit het onderzoek tegelijkertijd het volgende blijkt:

Bijna 70% van de ondervraagde moeders zegt dat ze vooral zichzelf de druk opleggen. Maar 30% heeft het gevoel dat de maatschappij hen onder druk zet. Oftewel: ouders leggen zelf de lat te hoog in plaats van dat anderen dat voor hen doen. 

Nu gaat dit onderzoek – helaas – alleen over moeders. Want ook een man vindt het gezinsleven waarschijnlijk op momenten zwaar. De combinatie is voor ouders altijd pittig. En tuurlijk, we kennen de dooddoeners. Dat perfect niet bestaat. Dat we niet alles goed moeten willen doen. Dat de kinderen groot zijn voor je er erg in hebt. En – de ergste – dat je later zelfs de slapeloze nachten nog gaat waarderen. Ja hoor.

Maar voor nu ben je die clichés zat en zoek je vooral tips. Hoe houd je wél al die ballen hoog?  

Combinatie werk en gezin te zwaar

De truc: houd vooral NIET alle ballen hoog

Wat dit onderzoek goed laat zien, is dat het probleem hem helemaal niet zit in dat we alles perfect moeten doen van anderen. Het is niet zo dat je baas je verplicht om vijf dagen per week over te werken (en als dat al wel zo is: run baby run!). Jij bent zelf degene met perfectionisme en de angst om dingen niet goed genoeg te doen. En dus probeer je te jongleren met heel veel werk- en privéballen tegelijk. Zó veel dat je ze nooit allemaal tegelijk hoog kunt houden.

Er zit maar één ding op: je perfectionisme loslaten.

Dus gooi het idee overboord dat je moet leren om sneller te werken, dat je de miracle morning (vanaf 6 uur ‘s ochtends lekker productief bezig zijn voordat de kinderen wakker zijn) hoognodig moet proberen of dat je maar eens je pauzes moet skippen omdat die nutteloos zouden zijn. 

Nee, de combinatie van vader- of moederschap en werk wordt niet makkelijker als je méér gaat doen. Het wordt juist minder zwaar als je minder doet. Of beter gezegd: als je de tijd die je hebt, slimmer gebruikt. 

Combinatie werk en gezin te zwaar? Gebruik je tijd slimmer!

Wat je dus te doen staat, is de tijd die je hebt slimmer indelen. Aangezien je ook je nachtrust nodig hebt en pauzes een must zijn voor je concentratie, is het geen optie om dan maar nog meer uren te maken. Zo hoef je het ook niet radicaal aan te pakken door dan toch maar wel fulltime moeder of vader te zijn. Het kan wél anders. Wat je wél te doen staat, is denken in kwaliteit in plaats van kwantiteit.

Dus haal zoveel mogelijk uit de tijd die je hebt, zowel op het werk als privé. Kijk niet naar hoeveel tijd je met je gezin doorbrengt of hoeveel uren je precies achter je werklaptop zit. 

Zorg ervoor dat je de tijd die je aan werk besteedt productief en gefocust bezig bent. En dat je de tijd die je met je gezin doorbrengt écht met hen bent en daarvan geniet. Zonder werkstress en zonder met een half oor in een call te zitten. Dit zijn 5 tips om je tijd slimmer te gebruiken en zo de combinatie werk en gezin minder zwaar te maken.

1. Ga voor kwali-tijd

We zeiden het net al: een goede ouder zijn betekent niet dat je elke dag om een bepaalde tijd thuis bent of minimaal zoveel uren op een dag met je kinderen doorbrengt. Ook hoef je echt niet elke dag exact 8 uur te werken om een goede werknemer te zijn. Maak van je tijd kwali-tijd: haal er zoveel mogelijk uit.

Dat is één van Björns belangrijkste tips in zijn boek ‘Elke Dag om 15.00 Uur Klaar’. Productief werken betekent niet nóg harder werken. Het idee is dat je je werktijd efficiënter benut. Dus zorg ervoor dat je geconcentreerd kunt werken op de tijden dat je werkt. Zeg ‘nee’ tegen lange vergaderingen waar je niet bij hoeft te zijn. Neem je koptelefoon mee naar het werk als je continu overprikkeld raakt in de kantoortuin. Zo krijg je daadwerkelijk gedaan wat je gedaan wilt krijgen, en ga je voldaan naar huis.

Het ‘kwaliteit boven kwantiteit’-principe geldt ook voor de tijd met je gezin. Als je vakantie hebt, wees dan niet die ouder die steeds de werkmailtjes op zijn telefoon in de gaten houdt. Wees met je gezin! Wil je bij de balletles van je dochter zijn? Plan er tijd voor in en geef op het werk aan dat je niet beschikbaar bent. Zo kun je elk pasje zien in plaats van dat je de helft mist doordat het stroef lopende werkproject van vandaag nog door je hoofd én telefoon spookt. 

Het gaat er niet om of je wel of niet 8 uur werkt. Het gaat erom dat je in je werktijd gedaan krijgt wat er op de planning staat. Als dat in 6 uur lukt, good for you! 

2. Verlies je tijd niet aan onbenullige details

Schrik niet: veel mensen zijn ongeveer 80% van hun tijd kwijt aan de puntjes op de ‘i’ zetten. In 20% van de tijd hebben ze al 80% van het werk gedaan. Goed bezig! De basis staat! Maar dan… ga je schaven, nog meer schaven en perfectioneren totdat je een ons weegt.

Als jij perfectiedrang hebt, herken je dat misschien wel. Zo kun je wel drie uur doen over een intranetbericht, omdat je de boodschap zo genuanceerd mogelijk wilt brengen. Maar hoe belangrijk is dat bericht nu echt? Schrijf het bericht, kijk er nog een keer naar en publiceer het dan. Nergens voor nodig om zeven versies te maken voordat je tot een “Intranetbericht.DEF” komt.

Ook privé kunnen die perfectionistische symptomen opspelen. Je wilt én het leukste kinderfeestje organiseren van de hele klas én bij elke voetbaltraining van zoonlief langs de lijn staan én een fantastische kinderfiets voor de verjaardag van je dochter scoren waar ze het over tien jaar nog over heeft. Vind je het gek dat je regelmatig verzucht “Ik trek het moederschap (of vaderschap) niet meer”?!

Maar… het gaat erom dát je een feestje geeft. En je mag soms een voetbalwedstrijd overslaan en met kinderfiets #2 is je dochter vast net zo blij als aan de fiets die je na vele nachtelijke zoekacties hebt gescoord.

Combinatie werk en gezin te zwaar

3. Werk efficiënt en stem je werk af op je productiviteit

Door productief te zijn tijdens werktijden, kun je voorkomen dat je ‘s avonds nog aan de slag moet gaan. Dus waak ervoor dat je niet vele uren op een dag in nutteloze meetings zit of dat je tijd verliest aan twee uur mailen per dag. Door je werktijd efficiënt in te delen, houd jij meer tijd over voor je gezin na werktijd.

Op Instagram vind je op de accounts van Björn en Tijdwinst dagelijks handige tips om je productiviteit te verhogen, je concentratie te verbeteren en voor een optimale samenwerking te gaan. Maar we zullen je alvast een paar toptips verklappen:

  1. Ontdek op welke tijden jij het beste gefocust kunt werken en plan focustaken juist op die dagen in. Ben jij bijvoorbeeld vóór de lunch op je productiefst? Probeer vóór die tijd geen meetings in te plannen, zodat je dat dagdeel kunt besteden aan focuswerk.
  2. Werk thuis op dagen dat je veel gedaan wilt krijgen. Zorg daarbij uiteraard wel voor een rustige thuiswerkplek waar je ongestoord kunt werken (tip: bekijk onze checklist thuiswerken). 
  3. Verban alle afleiding van je bureau. Dus stop je telefoon in je tas als je ergens aan wilt werken. Zet onnodige notificaties (Instagram, WhatsApp, LinkedIn, etc.) uit en check die apps alleen op gezette tijden. 
  4. Verwerk je e-mail op vaste tijden op een dag in plaats van de hele dag door mailtjes te checken. En doe het op de OHIO-manier.
  5. Begin elke dag met een takenlijst. Zo heb je helder waar je aan gaat werken. Maak die takenlijst bij voorkeur al de dag van tevoren, zodat je ‘s ochtends niet ook nog hoeft te bedenken wat je vandaag zoal kunt gaan doen. 
  6. Start met de meest helse taak. Moet je nog aan een saai verslag werken waar je geen zin in hebt? Plan het als één van de eerste dingen op de dag. Dan heb je dat maar vast gehad en druk je uitstelgedrag de kop in.
  7. Voel je vrij om te schuiven in je werktijden. Veel werkgevers zijn daarin gelukkig flexibeler dan ooit. Moet jij een keer je kind eerder ophalen van school? Stop wat eerder met werken en werk ‘s avonds of een andere dag wat langer door. Maak gebruik van de flexibiliteit die er is. Zo lang je maar helder communiceert over wanneer je wel en niet werkt.

4. Stop met álles willen doen en zeg “nee”

Je wilt niet een persoon zijn die alles – het ouderschap, werk en je sociale leven – afraffelt. En je wilt ook niet iemand zijn die altijd haast heeft en op het nippertje (“Poeh, net aan gered!”) op tijd komt opdraven. 

Het ding is: álles doen en het ook nog goed doen, kan niet. Dus moet je dingen laten vallen, uitbesteden of uitstellen.

Tuurlijk, soms zie je door de bomen het bos niet meer. “Alles is toch belangrijk?!”, verzucht je. Maar geloof me: er valt meer te schrappen dan je denkt. 

  • Moet jij áltijd degene zijn die je collega uit de brand helpt? Of kun je een probleem ook een keer bij hem laten liggen? 
  • Moet jij echt iedere week de boodschappen voor je schoonmoeder halen of kan je partner of schoonzus dat ook best een keer doen? 
  • Heeft dat project waar je al drie avonden aan werkt wel echt spoed? Of zou je het best een paar dagen later kunnen aanleveren? 
  • Moet jij je op het werk steeds verplicht voelen om de borrels en feestjes te regelen? Kan een secretaresse dat niet doen? 
  • En nog even over de was náást de wasmand, de slingerende sokken en de dagelijkse speelgoedchaos in huis. Is dat echt jouw verantwoordelijkheid? Je partner en kinderen kunnen ook best een handje meehelpen. 

En jij maar denken dat je je leven lang met de gevolgen van perfectionisme opgezadeld was. Er is meer mogelijk dan je denkt. Als jij maar niet alles op je eigen bordje kiepert (of laat kieperen) en soms besluit om het niet allemaal alleen te doen. En ben je het overzicht kwijt? Gebruik dan het Eisenhower-model om te bepalen wat écht urgent is en wat prima kan wachten.

leren nee zeggen

5. Creëer overzicht met een heldere planning

De laatste tip is waar het allemaal mee begint om de combinatie van werk en gezin minder zwaar te maken. Het probleem zit hem vaak in de planning fallacy:

  • We overschatten de tijd die we beschikbaar hebben op een dag. 
  • We onderschatten de tijd die een bepaalde taak kost. 

Het gevolg? Je komt nooit uit met je tijd en krijg je takenlijst nooit af. 

Daardoor zeg je bijvoorbeeld toch maar ‘ja’ op een verzoek dat helemaal niet past. Of je plant nog snel een afspraak in, terwijl je eigenlijk al voor 9 uur aan werk hebt staan. 

Die valkuil los je op door een realistische takenlijst op te stellen. Je takenlijst is niet bedoeld om alles maar op te schrijven wat je op de ideale dag gedaan zou krijgen. Nee, zet enkel op je takenlijst wat lukt in de tijd die je hebt.

Dit helpt je daarbij:

  • Houd eens bij hoe lang je over taken als offertes schrijven doet, zodat je beter kunt inschatten hoeveel tijd je moet reserveren. 
  • Koppel tijden aan taken in je agenda. Dus zet erbij hoe lang je daarmee denkt bezig te zijn. 
  • Houd minimaal 30-60 minuten op een dag vrij voor onverwachte zaken. 
  • Loopt je planning soms alsnog in de soep? Reflecteer op wat er mis is gegaan en maak een plan voor als dit nog eens gebeurt.
  • Vergeet niet om voor meetings ook reistijd of voorbereidingstijd in te plannen. 
  • Breng een prioritering aan in je takenlijst. Dus noteer wat je sowieso gedaan moet krijgen (en waar je dus mee begint) en wat geen must is.
  • Veranderen er dingen gedurende de dag, bijvoorbeeld doordat er een spoedtaak of een telefoontje van thuis tussendoor komt? Pas je planning erop aan. Het is niet realistisch dat je dan alsnog alles gedaan krijgt wat er op je takenlijst staat. 

Dus: maak de combinatie werk en gezin niet te zwaar voor jezelf

Onderzoek laat het zien: de combinatie werk en gezin wordt niet te zwaar gemaakt door de maatschappij, door je werkgever of door iemand anders. Jij bent zelf degene die vaak te veel hooi op de vork neemt. Vermijd de slachtofferrol, neem verantwoordelijkheid en kijk wat je anders kunt doen. 

Doe niet alles in je eentje. Zeg vaker nee. Krijg helder wat je eigenlijk aan tijd beschikbaar hebt en doe alleen wat logischerwijs past in die tijd. En als je tijd aan werk of gezin besteedt, benut dan je tijd optimaal. Zo kun je én een goede werknemer én een goede ouder zijn, maar dan zonder dat je jezelf voorbij rent. 

professionele-houding-thuiswerken-1

Veelgestelde vragen over combinatie werk en gezin

  • Hoe combineer je werk en gezin?

    Om vader- of moederschap en werk te combineren, moet je vooral zorgen voor kwali-tijd. Daarmee bedoelen we dat je de tijd die je met je gezin hebt ook echt met hen doorbrengt (zonder laptop voor je neus). En ben je aan het werk, dan probeer je je tijd zo gefocust en efficiënt mogelijk te besteden. Daarnaast is het belangrijk om keuzes te maken. Stop met alles willen doen en probeer ook niet alles zelf te doen.

  • Hoe combineer je werk en baby?

    Met een baby zijn je dagen nogal onvoorspelbaar. Het is dan ook vaak lastig om thuis te werken met een baby én je hele takenlijst gedaan te krijgen. Probeer daarom de balans te bewaken tussen werk en privé. Maak gebruik van de tijden dat je productief kunt zijn (als je op kantoor werkt, als je kind naar de opvang gaat of als je kind op thuiswerkdagen slaapt) en plan je werk vooral op die momenten. En moet je echt iets gedaan krijgen terwijl je baby thuis is? Vraag of iemand kan bijspringen zodat jij je focus bij het werk kunt houden.

Haal meer uit je tijd, volg een training timemanagement!

Je tijd is beperkt als werkende ouder. Maar je kunt wel de tijd die je hebt zo slim mogelijk gebruiken. Hoe? Door efficiënt te werken, prioriteiten te stellen, realistisch te plannen en helder te communiceren over wat lukt. Die en andere timemanagement-vaardigheden kun jij leren. In maar één dag!

Meld je aan voor onze training timemanagement (ook online te volgen) en leer hoe je meer gedaan krijgt door slimmer (in plaats van harder) te werken. Daar heb je als werkende ouder nog vele tropenjaren (en daarna) profijt van. 

Combinatie werk en gezin te zwaar

Wie zijn wij? | Training Timemanagement

Slimmer (samen)werken is waar we ons bij Tijdwinst al ruim 20 jaar mee bezighouden. We verzorgen trainingen voor professionals uit het hele land om hen te leren meer uit hun tijd te halen, effectiever te communiceren en slimmer samen te werken (op kantoor en vanaf afstand). Bekijk onze websites voor meer handige artikelen en voor ons trainingsaanbod. Of meld je direct aan voor één van onze trainingen.