Natuurlijk ben je bekaf na een korte nacht en een lange dag. Toch blijkt dit niet de oorzaak te zijn van jouw oververmoeidheid, toont onderzoek aan. Al die keuzes en beslissingen die je op een dag neemt, die zijn verantwoordelijk voor het gebrek aan puf. De oplossing is dan ook vrij simpel. Wat te doen als je oververmoeid bent? Minder keuzes, meer routine! Daarmee voorkom je die zogeheten ‘ego depletion’ en voel jij je weer fris en fruitig!
We hoeven jou niet uit te leggen wat oververmoeid zijn inhoudt. Uitgeteld op de bank neerploffen, moeite hebben met concentreren of het hebben van een kort lontje; het zijn geen vreemden voor je. Maar wat zijn nog andere klachten? Wat zijn de tekenen van oververmoeidheid? Wanneer ben je oververmoeid? In dit artikel bespreken we dat en meer.
Wat komt aan bod?
- Wat zijn de symptomen van oververmoeidheid?
- De gevolgen van oververmoeid zijn voor jouw productiviteit
- Wat is de oorzaak van oververmoeid zijn?
- Wat kun je doen aan oververmoeidheid? 4 tips
- Conclusie
- Veelgestelde vragen rondom oververmoeid zijn
Wat zijn de symptomen van oververmoeidheid
Hoe herken je oververmoeidheid?
Lichamelijke klachten oververmoeidheid
Hoe merk je dat je lichaam op is? Hoe merk je dat je oververmoeid bent, lichamelijk dan?
- Aanhoudende vermoeidheid: voortdurend moe zijn, zelfs na voldoende slaap.
- Regelmatige of chronische hoofdpijn.
- Pijn in spieren en gewrichten, vaak als gevolg van stress en spanning.
- Onregelmatige of snelle hartslag als gevolg van stress en angst.
- Verminderde weerstand: gemakkelijk ziek worden, snel verkouden of griep krijgen.
- Maag- en darmklachten: buikpijn, diarree, misselijkheid, braken of verstopping.
- Slaapproblemen: moeite hebben met inslapen, doorslapen of tussendoor regelmatig wakker worden
- Ademhalingsproblemen: snel ademhalen of kortademigheid.
- Overmatig zweten, vooral ’s nachts of bij stressvolle situaties.
Psychische klachten oververmoeidheid
Wat zijn tekenen van oververmoeidheid, psychisch? Wanneer oververmoeid?
- Moeite hebben met concentreren op taken of het onthouden van informatie.
- Gemakkelijk geïrriteerd raken, snel emotioneel worden, snel boos worden of agressief gedrag vertonen.
- Regelmatig angstig of paniekerig voelen, zonder aanwijsbare reden.
- Depressieve gevoelens: je langdurig somber voelen of niet langer interesse hebben in alledaagse activiteiten.
- Verminderde motivatie en energie: minder enthousiast zijn over dingen en minder energie hebben om activiteiten uit te voeren.
- Sociale afstand: moeite hebben met sociale interactie, het ervaren van eenzaamheid of het vermijden van sociale situaties.
Onder andere dan…
Klachten die jij als kenniswerker zeker niet kunt gebruiken. Jij wilt je namelijk energiek voelen en geconcentreerd jouw werk kunnen doen. Tamelijk lastig wanneer je oververmoeid bent en met bovenstaande klachten kampt! Want naast dat ze vervelend voelen, heeft oververmoeidheid ook effect op jouw productiviteit:
Oververmoeid? Dit zijn de gevolgen voor jouw productiviteit
Niet vooruit te branden zijn, voelt allesbehalve fijn. Daarbij heeft het ook nog eens invloed op jouw functioneren:
- Oververmoeidheid kan namelijk ernstige gevolgen hebben voor jouw productiviteit. Wanneer je namelijk oververmoeid bent, kun jij je moeilijk concentreren. Ook het nemen van beslissingen gaat lastiger én is de kans op het maken van fouten groter. Hierdoor ben je minder effectief op het werk.
- Daarbij doet het ook wat met jouw motivatie: je hebt minder zin in je werk, gaat minder collegiaal met je collega’s en je leidinggevende om, en schiet misschien sneller uit je slof. Je bent niet te genieten.
- En wat dacht je van de verhoogde stress- en angst niveaus waarmee je kunt kampen? Ook dit heeft invloed op jouw prestaties en productiviteit.
Voorkom daarom dat je opgebrand raakt. Je zit niet te wachten op allerlei lichamelijke en psychische klachten die ook nog eens invloed hebben op jouw werk.
“Oké, vanaf nu dus meer slapen?”
Nou, nee:
Wat is de oorzaak van oververmoeid zijn? ‘Ego depletion’ zegt de wetenschap
Laten we direct een misvatting rondom oververmoeid zijn de wereld uit helpen:
Nee, oververmoeidheid heeft niet direct iets te maken met te weinig slaap.
Natuurlijk ben je niet vooruit te branden wanneer je er een korte nacht op hebt zitten, maar in veel gevallen lost zelfs een weekendje uitslapen niets op. Voor de oorzaak moet je toch echt ergens anders zijn, namelijk bij je mentale staat. Wat blijkt namelijk:
Onderzoek toont aan dat oververmoeidheid vooral ontstaat door het opraken van je mentale energie. ‘Ego depletion’ wordt het ook wel genoemd.
Onderzoekers dr. Art Markman, dr. Roy Baumeister en profesor Kathleen Vohs kwamen tot deze conclusie en toonden door middel van hun onderzoek aan dat jouw brein geen onuitputtelijke bron van energie is. Zo blijkt je brein tamelijk wat moeite te moeten doen om gedurende de dag voldoende wilskracht, zelfbeheersing en doorzettingsvermogen op te kunnen brengen — ‘wel of niet sporten?’, ‘wel of niet dat frietje laten staan?’, ‘wel of niet een salade eten?’.
Telkens die keuzes maken vreet energie. En je brein heeft er nu eenmaal maar een beperkte voorraad van. Op een gegeven moment raakt die energie dan ook op. En wanneer dat gebeurt, voel jij je oververmoeid.
Raakt jouw mentale energie voorraad uitgeput, dan raak jij uitgeput. — ego depletion.
Wat er dan gebeurt: je maakt slechtere keuzes
Je kunt je vast voorstellen dat wanneer jouw brein op is jij niet de beste versie van jezelf bent. Verre van zelfs. Want misschien heb je een korter lontje en kun jij je slechter concentreren, oververmoeidheid doet vooral iets met de keuzes die je maakt.
Na een lange werkdag en met een brein-batterij die op is, kost het namelijk nogal moeite om jezelf aan te sporen toch nog te gaan sporten. Of om gezond eten from scratch te maken.
Je gaat dan voor de opties die het snelst of eenvoudigst is om uit te voeren. En laten we eerlijk zijn: dat zijn vaak niet de meest gezonde/productieve/beste keuzes.
In dit artikel vertellen we je daar graag meer over, en dan met name over het stukje uitstelgedrag dat hierdoor ontstaat. Voor nu heb je er voldoende aan om te weten dat als jij productief, gezond en gelukkig wilt zijn, je zo snel mogelijk van je oververmoeidheid af wilt.
Wat moet je doen als je oververmoeid ben?
Wat kun je doen aan oververmoeidheid? 4 tips
Wat te doen bij oververmoeidheid? Een avondje op tijd naar bed is zoals je nu weet niet de oplossing waar jij naar op zoekt bent. Natuurlijk kan het geen kwaad om die 8 uur te pakken, maar om je oververmoeidheid grondig aan te pakken, moeten we naar je gewoontes en routines kijken.
Je weet nu dat je brein geen onuitputtelijke bron is, en dat je wilskracht en discipline gedurende de dag opraakt. Zeker wanneer je keuze na keuze, beslissing na beslissing maakt. Stroomlijn dat dus, een kleine oververmoeidheid behandeling:
1. Vervang energievreters door routine en gewoontes
Hoeveel keuzes maak je op een dag? Sta je iedere ochtend twijfelend voor de spiegel (‘wat moet ik aan?’) of in de bedrijfskantine (‘wat moet ik nemen?’). Probeer dit dan te voorkomen. Creëer routines en gewoontes, zodat je dingen op de automatische piloot doet en zo je brein-batterij spaart.
- Leg bijvoorbeeld iedere avond alvast je kleding klaar.
- Spreek met jezelf af dat iedere dinsdag ‘bagel-dag’ is en je elke donderdag een salade neemt.
- Op woensdag en vrijdag ga je sporten.
- etcetera
2. Durf grenzen te stellen en ze ook aan te geven
Hoe kan ik oververmoeidheid voorkomen? Simpel: een andere energie-uitputter is te aardig zijn. Je geeft aan ieders wensen toe en probeert al hun vragen te beantwoorden, vaak ten koste van je eigen werk (en energie!). Durf daarom eens ‘nee’ te zeggen zodra een collega weer met een ‘zou-jij-dit-even-willen-doen’ aan je bureau staat. Al die beleefdheid, behulpzaamheid en collegialiteit put gewoon uit. Hiermee zeggen we niet dat jij je als een hork moet opstellen, maar wel dat jij je een tijdje enkel op jouw eigen functie taken richt.
Dagelijks zulke tips en handige inzichten?
Volg ons dan op Instagram. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van slimmer communiceren, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw productiviteit een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de tweewekelijkse nieuwsbrief.
3. Voorkom zoveel mogelijk prikkels en afleiding
Jouw brein kan geen onderscheid maken tussen een belangrijk appje en een gewone notificatie. Bij beiden wordt jij gewoon uit je concentratie gehaald en moet je weer een nieuwe beslissing maken: ‘mijn telefoon nu checken of later?’ (en wij weten beide dat ‘nu’ doorgaans het antwoord op die vraag is).
Al die onderbrekingen vergen veel van jouw wilskracht, omdat je telkens opnieuw focus moet vinden. Om te voorkomen dat jij weer de nodige wilskracht moet opbrengen om je telefoon niet te checken, maak je het jezelf makkelijker: je zet al je notificaties van al je apparaten en devices uit! Geen uitzonderingen, geen smoesjes.
En nee, je mist heus niks. Is iets werkelijk dringend, dan bellen ze wel. En vind je dat lastig, check dan eens dit artikel. Er is een kans dat je telefoonverslaafd bent.
4. Zorg goed voor jezelf
Dat voldoende slapen hebben we al getackeld. Toch doe je je brein ook een groot plezier zodra je wat bewuster met je gezondheid om gaat. Wanneer jij je telkens omringt met zoetigheid en zakken chips in de kast hebt liggen, maak jij het je brein weer lastig: ‘kiezen voor die snacks binnen handbereik of naar de winkel fietsen en daar een gezonde salade kopen?’. Je moet toch wel een ijzersterke wilskracht hebben, wil je die verleiding kunnen weerstaan.
- Ga daarom boodschappen doen wanneer je brein batterij nog vol is; aan het begin van de dag en op een volle maag.
- Kies gelijk voor de gezonde opties en haal het ongezonde gewoon niet in huis. Zo heb je later de keuzemogelijkheid ook niet.
- Plan sporten in je agenda. Het liefst ook vroeg op de dag, dan heb je het achter de rug. Jij gaat namelijk echt niet na een slopende dag nog even lekker deadliften…
- En pak die acht uur slaap!
Meer weten over slimme routines? Check ook deze video eens, daarin heb ik het over slimme ochtendroutines:
Kortom: wat te doen tegen oververmoeidheid?
Wat doen tegen oververmoeidheid? Oververmoeid zijn heeft niet per se iets te maken met te weinig slaap. Je voelt je vooral uitgeput omdat je breinbatterij letterlijk uitgeput is; hij is op. Door iets minder te leunen op wilskracht en discipline zul je merken dat dat gevoel snel wegebt. Ga voor minder keuzes en méér gewoonten. O, en zorg ook goed voor jezelf!
Hoe kom je van oververmoeidheid af?
- Vervang energievreters door routine en gewoontes
- Durf grenzen te stellen en ze ook aan te geven
- Voorkom zoveel mogelijk prikkels en afleiding
- Zorg goed voor jezelf: maak de juiste (of gezonde) keuzes
Veelgestelde vragen rondom oververmoeid zijn
Hoe voelt oververmoeidheid?
Oververmoeidheid is een staat waarin jij je uitgeput, uitgeblust en ongeïnspireerd voelt, zelfs wanneer je voldoende slaap hebt gehad. Het kan door een aantal factoren veroorzaakt worden. Denk aan stress, te veel werk, te veel stimulans en prikkels om je heen, te veel keuzemogelijkheden, emotionele uitputting of fysieke overbelasting.
Ben ik oververmoeid?
Een kleine oververmoeidheid test:
- Voel je je vaak moe, zelfs na een goede nachtrust?
- Heb je moeite met concentreren?
- Voel je je vaak prikkelbaar of emotioneel instabiel?
- Heb je moeite met het uitvoeren van dagelijkse taken?
- Voel je je vaak futloos en ongeïnspireerd?
- Heb je moeite met het nemen van beslissingen?
- Voel je je vaak gestrest en overwerkt?
- Heb je minder energie dan normaal?
- Voel je je vaak ontevreden of ongelukkig?
- Heb je minder interesse in activiteiten die je normaal gesproken leuk vindt?
- Voel je je vaak snel geïrriteerd of overstuur?
- Heb je moeite met het slapen of word je ’s nachts vaak wakker?
- Voel je je vaak bang of angstig?
- Heb je moeite met het onthouden van details?
- Voel je je vaak uitgeput, zelfs na het uitvoeren van minimale activiteiten?
Als je op meer dan de helft van de vragen ‘ja’ hebt geantwoord, is het waarschijnlijk dat je oververmoeid bent en het belangrijk is om stappen te ondernemen om te herstellen. Volg bovenstaande tips zeker eens op.
Hoe lang duurt herstel oververmoeidheid?
Hoe lang duurt het om te herstellen van oververmoeidheid? Het oplossen van oververmoeidheid gaat niet over één nacht ijs. Doorgaans zul je namelijk je levensstijl moeten aanpassen en dat vergt nogal wat tijd.
De duur van jouw herstel is hierbij afhankelijk van een aantal factoren, waaronder de oorzaak, de ernst en de mate waarin je bovenstaande tips opvolgt. Hoe lang duurt het voordat ik me beter voel als ik oververmoeid ben? In sommige gevallen ben je er dan binnen enkele dagen vanaf, maar soms kan het herstel ook weken of maanden in beslag nemen.
Probeer in ieder geval aan je oververmoeidheid te werken: kijk naar je werklast, verbeter je slaap- en voedingspatroon en besteed voldoende aandacht aan ontspanning en beweging.
Kunnen voeding en dieet invloed hebben op oververmoeidheid?
Ja, voeding en dieet kunnen zeker invloed hebben op oververmoeidheid. Voeding speelt namelijk een belangrijke rol bij het leveren van de energie die jouw lichaam nodig heeft om goed te kunnen functioneren. Als je dieet bijvoorbeeld niet voldoende voedingsstoffen bevat, kan dit leiden tot vermoeidheid. Kijk maar:
- Een gebrek aan belangrijke voedingsstoffen zoals ijzer, vitamine B12, foliumzuur en vitamine D kan vermoeidheid veroorzaken. Het is daarom belangrijk om een gebalanceerd dieet te volgen dat deze voedingsstoffen bevat.
- Schommelingen in de bloedsuikerspiegel – door voedsel met veel suiker bijvoorbeeld – kunnen leiden tot energiedips en vermoeidheid. Het eten van voedingsmiddelen met een zogenaamde ‘lage glycemische index’ kan helpen de bloedsuikerspiegel stabiel te houden.
- Vochtgebrek kan daarnaast ook vermoeidheid veroorzaken, dus zorg ervoor dat je voldoende water drinkt gedurende de dag.
- Overmatig gebruik van cafeïne of alcohol kan de slaap verstoren en vermoeidheid veroorzaken. Matigen dus!
Kan oververmoeidheid leiden tot andere gezondheidsproblemen?
Helaas wel. Oververmoeidheid kan leiden tot andere gezondheidsproblemen. Langdurig vermoeid zijn, kan namelijk het immuunsysteem verzwakken, de concentratie verminderen, stemmingsstoornissen veroorzaken en het risico op ongelukken vergroten, omdat je minder oplettend bent.
Kan dat: oververmoeid en toch werken?
Iedereen heeft zijn of haar eigen grenzen. De één buffelt door, de ander voelt aan dat hij of zij beter thuis kan blijven. Over het algemeen is het niet aanbevolen om te werken wanneer je oververmoeid bent, omdat dit invloed kan hebben op je productiviteit, concentratie, foutenmarge en emotionele stabiliteit. Oververmoeidheid kan namelijk leiden tot verminderde energie, prikkelbaarheid, irritatie, verlies van motivatie en concentratie. Liever los je jouw oververmoeidheid dus eerst op. Je wilt namelijk voorkomen dat je met een burn out eindigt!
Wanneer moet ik een arts raadplegen voor oververmoeidheid
Iedereen is wel eens moe, maar wanneer trek je aan de bel? Raadpleeg een arts als…
- De vermoeidheid langer dan enkele weken aanhoudt, ondanks voldoende rust en slaap.
- Je vermoeidheid gepaard gaat met andere symptomen zoals gewichtsverlies, koorts, pijn op de borst, kortademigheid, duizeligheid of flauwvallen.
- Je vermoedt dat de vermoeidheid wordt veroorzaakt door een onderliggende medische aandoening zoals diabetes, bloedarmoede, schildklieraandoeningen of slaapstoornissen.
- De vermoeidheid ernstige beperkingen oplegt in je dagelijks functioneren en levenskwaliteit.
Hoe wordt oververmoeidheid behandeld?
Dat hangt af van de oorzaak.
- Als de vermoeidheid het gevolg is van een slecht dieet, kan het aanpassen van je eetgewoonten en het nemen van voedingssupplementen de situatie al verbeteren!
- Maar als er een onderliggende medische aandoening is, dan zal de behandeling gericht zijn op het aanpakken van die specifieke aandoening. Zoiets moet een arts beslissen.
- Soms kan psychotherapie of counseling ook nuttig zijn als vermoeidheid wordt veroorzaakt door stress, angst of depressie. Ook hierbij is het belangrijk om met een arts samen te werken om de oorzaak van je vermoeidheid vast te stellen en een geschikte behandeling te vinden.
Verder lezen over routines en gewoonten?
- Ochtendroutine? Begin je dag krachtig (én dat vóór 9:00).
- Slechte gewoontes doorbreken: zo stimuleer je betere keuzes
- Professor: ‘symptomen oververmoeidheid blijken westerse kwaal’. Zo wordt je (weer) zen
- Oververmoeidheid los je niet op met slapen. ‘Minder keuzes, meer routine’, blijkt
- Deze man testte 1000 ochtendroutines. Dit is wat hij leerde
Wie zijn wij? | Training Time Management
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van time management, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
